امام على عليه السلام:

العاقِلُ مَن وَعَظَتهُ التَّجارِبُ
خردمند كسى است كه تجربه ها او را پند دهد.

(تحف العقول، ص 85)

خلاصه‌ی دنیا! »
امام باقر سلام الله عليه :
قامَ أبو ذَرٍّ ـ رَحمَةُ اللّهِ عَلَيهِ ـ عِندَ الكَعبَةِ فَقالَ: . . . اِجعَلِ الدُّنيا كَلِمَتَينِ : كَلِمَةً في طَلَبِ الحَلالِ، وكَلِمَةً لِلآخِرَةِ، وَالثّالِثَةُ تَضُرُّ ولا تَنفَعُ لا تُرِدها؛
ابوذر ـ رحمت خدا بر او ـ كنار كعبه برخاست و گفت: « . . . دنيا را دو چيز خلاصه كن؛ كلمه اى در جست و جوى حلال، و كلمه اى براى آخرت . سوم، همه زيان است و سودى ندارد؛ آن را طلب مكن».
خصال : ۴۰ / ۲۶؛ توسعه اقتصادي بر پايه قرآن و حديث ج 1، ص 260

« از آثار نفاق »
رسول خدا صلى الله عليه و آله :
ثَلاثَةٌ لا يَستَخِفُّ بِهِم إلاّ مُنافِقٌ بَيِّنٌ نِفاقُهُ: ذو شَيبَةٍ فِي الإِسلامِ، و مُعَلِّمُ الخَيرِ، و إمامٌ عادِلٌ؛
سه نفر را هيچ كس سبك نمى شمرد، جز منافقى كه نفاقش آشكار شده است: كسى كه موى خود را در اسلام سپيد كرده است و آموزگار نيكى و فرمانرواى عادل.
تاريخ بغداد : ۸ / ۲۷ ؛ علم و حكمت ج 2، ص 626

« از آداب تعلیم و تعلّـم »
رسول خدا صلى الله عليه و آله :
اُطلُبوا مَعَ العِلمِ السَّكينَةَ والحِلمَ، لينوا لِمَن تُعَلِّمونَ ولِمَن تَعَلَّمتُم مِنهُ، ولا تَكونوا مِن جَبابِرَةِ العُلَماءِ فَيَغلِبَ جَهلُكُم عِلمَكُم؛
همراه با دانش، آرامش و بردبارى را هم بجوييد. در برابر آنكه به او ياد مى دهيد و آنكه از او ياد مى گيريد، نرمش به خرج دهيد و از دانشمندان متكبّر مباشيد كه نادانيتان به دانشتان چيره گردد.
الفردوس : ۱ / ۷۹ / ۲۳۸؛ علم و حكمت ج 1، ص 360

« علم و علم‌آموزی »
رسول خدا صلى الله عليه و آله :
إِنَّ المُعَلِّمَ إذا قالَ لِلصَّبِيِّ : قُل بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ فَقالَ، كَتَبَ اللّهُ بَراءَةً لِلصَّبِيِّ وبَراءَةً لِلمُعَلِّمِ وبَراءَةً لِأَبَوَيهِ مِنَ النّارِ؛
آموزگار آن گاه كه به كودك مى گويد : بگو : «بسم اللّه الرحمن الرحيم» و او بگويد، خداوند رهايى از آتش را براى كودك و آموزگار و پدر و مادر كودك مى نويسد.
الفردوس : ۴ / ۱۹۳ / ۶۵۹۷؛ علم و حكمت ج 2، ص 626

« سفارش به صبر و ... »
امام باقر سلام الله عليه :
عَلَيكَ بِالصَّبرِ، وطَلَبِ الحَلالِ، وصِلَةِ الرَّحِمِ؛
بر تو باد شكيبايى و جُستنِ حلال و پيوند با خويشان.
الكافي : ۲ / ۴۸۸ / ۱؛ توسعه اقتصادي بر پايه قرآن و حديث ج 1، ص 260

« خدایا مرا در دین و آخرت، یاری نما »
رسول خدا صلى الله عليه و آله :
اللّهُمَّ أعِنّي عَلي ديني بِدُنياي وعَلي آخِرَتي بِتَقواي؛
خدايا مرا با دنيايم بر دينم و با تقوايم بر آخرتم کمک فرما.
مصباح المتهجد، ص ۱۷۲ ؛ سعادت و شادکامي از ديدگاه اسلام، ص 25

امام على عليه السلام:

مَن تَرَکَ الإستِماعَ مِن ذَوی العُقولِ ماتَ عَقلُهُ.


هر که به خردمندان گوش نسپارد عقلش بمیرد.

(تحف العقول،ص85)

پيامبر خدا (صلی الله عليه و آله):

ما قَسَمَ اللّه ُ لِلعِبادِ شَيئًا أفضَلَ مِنَ العَقلِ


خداوند ، چيزى با ارزش تر از عقل ، در ميان بندگان تقسيم نكرد .


(الکافی ،ج1،ص12)

امام على عليه السلام:

کَثرةُ ألامانی مِن فَسادِ العَقل.


آرزوهای زیاد از تباهی عقل است.

(غررالحکم،ص525)

پيامبر خدا (صلی الله عليه و آله):

رَأسُ العَقلِ بَعدَ الإِيمانِ بِاللّه ِ عز و جل التَّحَبُّبُ إلَى النّاسِ


حضرت محمد صلی الله علیه و آله وسلم : اساس عقل ، پس از ايمان به خداوند عز و جل ، اظهار دوستى با مردم است .

(الخصال ،ج1،ص15)

امام على عليه السلام :

رَدعُ النَّفسِ عَن زَخارِفِ الدُّنيا ثَمَرَةُ العَقلِ؛

دورى از تجمّلات دنيا ميوه عقل است.

(تصنیف غررالحکم و دررالکلم،ص241)

امام على عليه السلام :

زكوةُ العَقلِ احتِمالُ الجُهّالِ؛

زكات عقل تحمّل نادانان است.

(تصنیف غررالحکم و دررالکلم،ص56)

امام على عليه السلام :

أَفضَلُ النّاسِ عَقلاً أَحسَنُهُم تَقديرا لِمَعاشِهِ وَ أَشَدُّهُمُ اهتِماما بِإِصلاحِ مَعادِهِ؛

عاقل ترين مردم كسى است كه در امور زندگيش بهتر برنامه ريزى كند و در اصلاح آخرتش بيشتر همّت نمايد.

(تصنیف غررالحکم و دررالکلم،ص52)