یافتن پست: #نالان
منم و سینه ی بیمار، ولی میخندم
منم و حسر تِ یلدا و غزلخوانیِ عشق
شعرِ من وردِ لبِ یار…ولی میخندم
منم و حسرتِ سرخیِ انارِ لبِ او
حسرتِ بوسه و دیدار، ولی میخندم
نفسم بندِ نفسهای کسی هست که نیست
همه دنیا شده دیوار، ولی میخندم…
هر چه فریاد زدم از غم و تنهایی و درد
گوشِ تو نیست بدهکار ، ولی میخندم
کَسِ من روی تو و کارِ من آغوشِ تو بود
شده ام بی کس و بی کار، ولی میخندم*
شدم از عشقِ تو دیوانه و رسوای زمان
آه! ، انگار نه انگار… ولی میخندمء
#چند-سال-طول-بكشد-ولي-منتظر-ميمانم
هردانه ی قیمتی که آمد به جان بردی توبزیر خاک پنهان کردی یا می خواند :
چه شد که ای گل من این چنین تو پژمردی چراغ محفل من از چه زود افسردی
وقتی یکی از بستگان فوت می کرد ودیگران خبر دارمی شدند که کدام شخص فوت کرده است همه ی اهالی روستا و اشنایان وبستگان از روستاهای همجوار وشهر خودرا موظف می دانستند که در مراسم تشییع حضور یابند وبا صاحب عزا اعلان همدردی کنند وبگویند که ما درغم شما شریک هستیم بویژه ساکنین روستازیرا عقیده داشتند که اگرخدای ناکرده در جلسه تدفین وغسل وکفن نباشندصاحب عزا را از خود رنجانیده اند وبقول محلی ها نسبت به بانیان عزا بی محلی یعنی بی احترامی کرده اند .بنابراین رسم بود که هرکه ازراه دور یا نزریک به مجلس عزاو ماتم می آمد هنگام روبرو شدن با صاخبان عزا اشعاری متناسب به عنوان تسلیت گویی خطاب به صاحب عزا می خواند ویکی از نزریکان صاحب عزاهم به او پاسخی در خور ومناسب می داد .مثلا تسلیت گو با صدای بلند وسوزان شعر زیر را می خواند :ای چرخ چه خانه ها که ویرا ن کردی در ملک بدن تو غارت جان کردی
هردانه ی قیمتی که آمد به جان بردی توبزیر خاک پنهان کردی یا می خواند :
چه شد که ای گل من این چنین تو پژمردی چراغ محفل من از چه زود افسردی ؟
مگر بخواب چه دیدی که لب فرو بستی دل شکسته ی مارا دو باره بشکستی
یکی از نزدیکان صاحب عزا جواب میداد باصدای بلند وسوزان :
ای دوستان به مجلس ماتم خوش آمدید مستو فیان دایره ی غم خوش آمدید
اجر شما بروز جزا می دهدحسین با حوریان ،خدیجه ومریم خوش امدید وباز فرد اول یعنی تسلیت گو اشعار دیکری مناسب عزا می خواندو ویکی از صاحبان عزا پاسخ مناسب می داد وسپس تازه واردین اخلاص وفاتحه سر می کرد ومثلامی گفت : الحکم للله تعالی یا می گفت : ارواح روح مومنین ومومنات مسلمین ومسلمات کافه وعامه ی اهل ایمان ذکورا اناثا شیخا شابا با ارواح اموات جمع حاضر الخصوص روح نورفته ی تازه گذشته مرحوم مغفورملا علی را از روح پاک شهدای دشت کربلا متبرک گردانیده یکبار فاتحه الکتاب وثلاثه الاخلاص والصلوات .آنگاه همه افرادا فاتحه وسه بار سوره اخلاص رامی خواندند ووقتی تسلیت گو مطمِءن می شد که همه اخلاص خوانده اند خطاب با صاحبان عزا می گفت : خداوند رحمت کناد خداوند بیامرزد خداوند به شما صبر بدهد وصاحب عزا چاسخ می داد :گویا بحق باشید، زحمت کشیدید، خوش آمدید، قدم بر چشم ما نهادیدف صفا اوردید .
خدااموات ورفتگان شماراهم بیامرزدخداوند به شما طول عمر بدهد.... واما در مجلس زنانه هم غوغایی بر پابود وهریک از زنان که واردمی شدند وبه زن ویا دختر خانواده می رسیدند نواهایی متناسب با کسی که در گذشته وهم چنین متاسب با نسبتی که با شخص متوفی داشتند ویا اینکه مرده مادر بوده یا پدرخانواده بوده یا اینک جوان بوده ویادختر بوده ویا پسر جوان بوده با در نظر گرفتن همه ی این جوانب نوا یی مناسب آن احوال می خواندندکه ذیلا مشاهده خواهید ومادر خانواده یا خواهر شخص متوفی پاسخی مناسب با نوای خوانده شده می دادکه در اشعار ذیل نمونه های آن به خوانندگان تقدیم می گردد مثلا تازه وارد می خواند :
درآن خانه که مادر ناله می کرد شکایت با گلای لاله می کرد سر بالین خود هیچ کس نمی دید به صد حسرت گریبون پاره می کرد .وصاحب عزاپاسخ می داد : ای دوست خوش امدی (امدید) صفا آوردی
صد خدمت شایسته بجا آوردی صد رحمت و آفرین براین عقل شما امروز بزرگتری بجا آوردی !
در اخرین وداع با میتی که غسل داده شده واماده حرکت بسوی قبرستان می باشد زنان ویا دختران متوفی میخوانند :فلک چو طرح جدایی میون ما انداخت ببین ترا بکجا ومرا کجاانداخت
تورا به کنج لحد ومرا به خانه ی غم که سنگ تفرقه آخر میون ماانداخت یا می خواندند:
ببردند گل ، گل از گلخانه بردند گل مارا به غسالخانه بردند دمی که آب وکافورش بریزند
رمق از پا ونور از خانه بردند واما برگردیم به نواهای زنانه در مجلس عزا
از زبان دخترکه مادرش مرده : مادرمایم وجون مادر مایم مو چایی خور(خودرا) زدست مادر مایم
دوستو (دوستان) همگی بحال مو میگریند مو چایی خور زدست مادر مایم (می خواهم)
راه اومده یم تموم راه اومده یم ای(این)راه تمو م سنگ وسخال اومده یم پنداشتم که مادرم بر جایه
حالا که نیه (نیست) مو به چه کار امده یم (امده ام )
یک نیم دلم کباب ویک نیم خراب یک نیم بسوخت زداغ ونیمی زفراق گر داغ وفراق هردو بیایند بر مو از داغ ننالم که بسوختم زفراق
پیشون سرا گرد وغبار آورده چار گوشه ی سرا بنفشه بار آورده دیدار که هر صبح ومسا می دیدم
امروز خدا زمو زوال آورده
ای دوست خوش آمدید به غم خونه ی ما روشن کردی خونه ی ویرونه ی ما
شیرین تر از این سخن نمی تونم گفت هرجاکه قدم گزاردی بر دیده ی ما
ای چرخ فلک خرابی از کینه ی توست بی داد گری پیشه ی دیرینه ی توست ای خاک اگر سینه ی تو بشکافند صد گوهر قیمتی که در سینه ی توست
ماغمزده ها زکربلا می آیم( می اییم) پوشیده سیاه به هر عزا می آیم ( میآییم)
ما غمزره هاحسین را ناداریم ( بگذاردم) آیابه چه رو زکربلامی آیم
در مرگ برادر از زبان خواهر :هرکس که برادر عزیزی دارد در نقره نشونده که عقیقی دارد
هرکس که ندارد زقیامت خبری ازروی دلم نشانه ای بر دارد
در خاک تویی وبر سر خاک مویم (منم) بی غم تویی به غم گرفتار مویم ( منم)
تو تکیه بجای جاودانی زده ای با طعنه ی دشمنان گرفتار مویم ( منم )
آیم بسر خاک تو روزی صد وبیست خشتون ( خشتهای) سر لحد بحالم مگریست ( می گریست )
گر از تو بپرسند سر خاکت کیست ؟ خود می دانی که سوخته ی زار تو ، کیست ؟
فلک کورشی (شوی)که کور کردی چراغم ببردی بلبل خوش خوان باغم
ببردی بلبلم زندان نمودی دگر بلبل نمی خواند به باغم
آن خواهر دلکباب مو خواهم بود بنشسته به درد وداغ مو خواهم بود
غمهای جهان وجملگی بر دل مو آن سوخته ی نامراد مو خواهم بود
یارب چه مشد ( می شد ) مرگ برادر نمبود(نمی بود) این شال عزا بر سر خواهر نمبود
یارب چه مشد که خواهرو( خواهران ) می مردند این داغ گران بر دل خواهر نمبود(نمی بود)
مرا باور نمی آید که ماه از آسمان رفته مرا باور نمیآید که خورشید از جهان رفته
از آن ماه واز ان ابرو از ان محراب پیشانی مراباور نمی آید عزیزم از میان رفته
مادر که مرا بناز می داشت برفت غم بر دل مو روا نمي داشت برفت
آن كس كه مرا به غم نمي تونست دید بر اسب اجل نشست ودچون باده برفت
همی نالم که مادر در برم نیست شکوه سایه ی او بر سرم نیست
مراگردولت عالم ببخشند. برابر با نگاه مادرم نیست
نوحه های دسته جمعی که در مجلس زنانه یک خانم ذاکر اهل بیت می خواند وهمه ی زنان حاضردر مجلس دسته جمعی یا با دو دست برسد می زنند ویا بادودست به سینه می زنند وبه این کارسروازدن ویا برسرزدن وسر واکرون می گویند بعداز هر بیت یا بعد از هردو بیت یک عبارت به عنوان:میان بندتوسط همه حاضرین تکرار می شود مثل:واویلا صدواویلا:
چون دید جوان گل عذارش اکبر خلف بزدگوارش. قامت به لباس رزم آراست
رخصت زپدر گرفت وبرخاست. واویلاصدواویلا
بردامن او بزار آویخت ازدیده بجای اشک خون ریخت. فرمود که ای عزیزمادر. بنشین تودمی ای علی اکبر واویلا صد واویلا...
تا شانه کشم به کاکل تو شویم به گلاب سنبل تو. پنهان نظری به مادر انداخت. تا باردگر به سرمه ی ناز. چشمی که نهان بود نگاهش چون طالع خود کنم سیاهش- ای اکبر تاجدار مادر ای یوسف گل عذار مادر واویلاصد واویلا
زانروزکه شیر خواره بودی. زینت ده گهواره بودی شب تا به سحر نیارمیدم درپای تو رنجها کشیدم که امروز تو بدستگیری من باشی تو عصای پیری من من هم به شب عروسی تو آیم به دیده بوسی تو واویلا صد واویلا---
دربزم تو عون پاگذارد مسلم به کفت حنا گذارد در حجله سکینه خواهر تو آیینه نهد برابر تو در حجله تو چون قرار گیری. باب تو جوان شود به پیری آخر به تنت به نامرادی گردیده کفن قبای شادی اکنون چه کنم سرور گویم یا گریم ورودرود گویم - واویلا صد واویلا.......
پدرم رفتی وچون شمع تو خاموش شدی. ترک ما کردی وبا خاک هم آغوش شدی
خانه را نوری اگر بودزرخسار تو بود ای چراغ دل ما از چه تو خاموش شدی----
پنهان بخاک گشته چو قدرسای تو غمگین مباش در دل ما هست جای تو
ازمرگ ناگهانیت ای مهربان پدر بیگانه سوخت تا چه رسد آشنای تو----
حیف از توای پدر که شدی هم نشین خاک. زیراکه جایگاه تو بر دیدگان ماست
عمرت به نیک نامی ومهر ووفا گذشت یادت همیشه دردل وروح وروان ماست---
پدرجان یاد ان شبها که مارا شمع جان بودی میان ناامیدیها امید جاودان بودی
برایت زندگانی گرچه یکسررنج وسختی بود بنازم همتت بابا که تا بودی صبورومهربان بودی----
چهل روز گذشت پدر که جمالت ندیده ایم. دیگر گلی زباغ وصالت نچیده ایم
صد سال اگر بگذرد از فراق تو ما از فراق ودوری تو قد خمیده ایم----
نوحه دسته جمعی که در مجلس زنانه می خوانند وهمه ی افراد برسریا برسینه میزنند وبه عمل انها سر وازدن می گویند که با شوروشین خاصی همراه است وعبارت :کربلا یا کربلا یا کربلا -بعد از هر بیت توسط زنان حاضر ضمن برسرزدن ویا برسینه زدن تکرار می گرددوبقول اهل محل پی خوانی دسته جمعی می شود:ازکجا می آیی ای مرغ حزین ازچه نالانی چنین ای دلغمین؟
کربلا یاکربلا یاکربلا.---خود چه گویم ای علیل بینوا میرسم از سرزمین کربلا. کربلا یا کربلا یاکربلا--- ای زبان بسته دلت محزون چیست ؟ میچکد ازبالهایت خون زکیست؟ کربلا یا کربلا یا کربلا.---لال گردم لال ای حسرت نصیب
باشد این خون، خون حلقوم غریب کربلا یا کربلا یاکربلا --- زود بر گونامش ای خونین جگر چون که میدارم غریبی در سفر نام او باشد مقتول سنین باب زارش شاه بی لشکر حسین- کدبلا یا کربلا یا کربلا---- باز گو از اکبر شیرین سخن. کی بیایددروطن دنبال من
کربلا یا کربایا کربلا. خاک بر سر کن که اکبر کشته شد از جفا شبه پیمبر کشته شد کربلا یا کربلا یا کربلا. باز گو از قاسم ودامادیش. ازحنا بندان وعیش وشادیش. کربلا یا کربلا یا کربلا.عیش قاسم شد مبدل با عزا. بستهشد ازخون حنا بردست وپا کربلا یاکربلا یا کربلا. باز گو میر علمدارم چه شد شش برادر یار وغمخوارم چه شد. قطع شد دست علمدار حسین. کشته شد یاران به صد افغان وشین. کربلا یا کربلا یا کربلا
باز گو از عمه ه وخواهرانم ای صغیر. عزتی دارند یا خوار وذلیل؟ کربلایاکربلا یاکربلا. عمه ها وخواهرانت خوار وزار چون اسیران فلک در زنگبار
کربلا یا کربلا یا کربلا.....نوحه دیگر ویژه مجلس زنانهکه در ماتم افرتد خوانده می شد ذیلا به نگارش میآید:حسینم واحسینم واحسینم----
بیاد آمد مرا از حال زینب. بسوزد دل بر آن احوال زینب. حسینم واحسینم واحسینم زداغ نوجوان شاهزاده اکبر کمان شد قامت رعنای زینب حسینم واحسینم واحسینم زداغ قاسم ودامادی او. سفید گردیده گیسوهای زینب حسینم واحسینم واحسینم. زداغاکبر شیرین زبانش بسوخته هم پر وهم بال زینب حسینم واحسینم واحسینم. فلک بر هم زدی سامان زینب. خرابه کردی آخر جای زینب حسینم واحسینم واحسینم. بشامش بردی ودادی به دشمن چه می خواهی فلک از جان زینب. حسینم واحسینم واحسینم.
که زینب طالع بر گشته دارد. زدوران شش برادر کشته داردحسینم واحسینم واحسینم. انیس بی کسان داد از جدایی برادر داد وبیداداز جدایی
حسینم واحسینم واحسینم. جدایی می کند بنیاد زینب خدا بستان زدشمن داد زینب حسینم واحسینم واحسینم. مسلمانان مرا زینب نخوانید. مرا محنت کش دوران بخوانید. حسینم واحسینم واحسینم.
بیا که از سفر برگشته زینب بیا که بی برادر گشته زینب حسینم واحسینم واحسینم. بیا که زینبی بر جا نمانده. زبس که گریه کرده جان سپرده حسینم واحسینم واحسینم.-----پدرم رفتی وچون شمع تو خاموش شدی. ترک ما کردی وبا خاک هم آغوش شدی
خانه را نوری اگر بودزرخسار تو بود ای چراغ دل ما از چه تو خاموش شدی----
پنهان بخاک گشته چو قدرسای تو غمگین مباش در دل ما هست جای تو
ازمرگ ناگهانیت ای مهربان پدر بیگانه سوخت تا چه رسد آشنای تو----
حیف از توای پدر که شدی هم نشین خاک. زیراکه جایگاه تو بر دیدگان ماست
عمرت به نیک نامی ومهر ووفا گذشت یادت همیشه دردل وروح وروان ماست---
پدرجان یاد ان شبها که مارا شمع جان بودی میان ناامیدیها امید جاودان بودی
برایت زندگانی گرچه یکسررنج وسختی بود بنازم همتت بابا که تا بودی صبورومهربان بودی----
چهل روز گذشت پدر که جمالت ندیده ایم. دیگر گلی زباغ وصالت نچیده ایم
صد سال اگر بگذرد از فراق تو ما از فراق ودوری تو قد خمیده ایم----
نوحه دسته جمعی که در مجلس زنانه می خوانند وهمه ی افراد برسریا برسینه میزنند وبه عمل انها سر وازدن می گویند که با شوروشین خاصی همراه است وعبارت :کربلا یا کربلا یا کربلا -بعد از هر بیت توسط زنان حاضر ضمن برسرزدن ویا برسینه زدن تکرار می گرددوبقول اهل محل پی خوانی دسته جمعی می شود:ازکجا می آیی ای مرغ حزین ازچه نالانی چنین ای دلغمین؟
کربلا یاکربلا یاکربلا.---خود چه گویم ای علیل بینوا میرسم از سرزمین کربلا. کربلا یا کربلا یاکربلا--- ای زبان بسته دلت محزون چیست ؟ میچکد ازبالهایت خون زکیست؟ کربلا یا کربلا یا کربلا.---لال گردم لال ای حسرت نصیب
باشد این خون، خون حلقوم غریب کربلا یا کربلا یاکربلا --- زود بر گونامش ای خونین جگر چون که میدارم غریبی در سفر نام او باشد مقتول سنین باب زارش شاه بی لشکر حسین- کدبلا یا کربلا یا کربلا---- باز گو از اکبر شیرین سخن. کی بیایددروطن دنبال من
کربلا یا کربایا کربلا. خاک بر سر کن که اکبر کشته شد از جفا شبه پیمبر کشته شد کربلا یا کربلا یا کربلا. باز گو از قاسم ودامادیش. ازحنا بندان وعیش وشادیش. کربلا یا کربلا یا کربلا.عیش قاسم شد مبدل با عزا. بستهشد ازخون حنا بردست وپا کربلا یاکربلا یا کربلا. باز گو میر علمدارم چه شد شش برادر یار وغمخوارم چه شد. قطع شد دست علمدار حسین. کشته شد یاران به صد افغان وشین. کربلا یا کربلا یا کربلا
باز گو از عمه ه وخواهرانم ای صغیر. عزتی دارند یا خوار وذلیل؟ کربلایاکربلا یاکربلا. عمه ها وخواهرانت خوار وزار چون اسیران فلک در زنگبار
کربلا یا کربلا یا کربلا.....نوحه دیگر ویژه مجلس زنانه که در ماتم افراد خوانده می شد ذیلا به نگارش میآید:حسینم واحسینم واحسینم----
بیاد آمد مرا از حال زینب. بسوزد دل بر آن احوال زینب. حسینم واحسینم واحسینم زداغ نوجوان شاهزاده اکبر کمان شد قامت رعنای زینب حسینم واحسینم واحسینم زداغ قاسم ودامادی او. سفید گردیده گیسوهای زینب حسینم واحسینم واحسینم. زداغ اکبر شیرین زبانش بسوخته هم پر وهم بال زینب حسینم واحسینم واحسینم. فلک بر هم زدی سامان زینب. خرابه کردی آخر جای زینب حسینم واحسینم واحسینم. بشامش بردی ودادی به دشمن چه می خواهی فلک از جان زینب. حسینم واحسینم واحسینم.
که زینب طالع بر گشته دارد. زدوران شش برادر کشته داردحسینم واحسینم واحسینم. انیس بی کسان داد از جدایی برادر داد وبیداداز جدایی
حسینم واحسینم واحسینم. جدایی می کند بنیاد زینب خدا بستان زدشمن داد زینب حسینم واحسینم واحسینم. مسلمانان مرا زینب نخوانید. مرا محنت کش دوران بخوانید. حسینم واحسینم واحسینم.
بیا که از سفر برگشته زینب بیا که بی برادر گشته زینب حسینم واحسینم واحسینم. بیا که زینبی بر جا نمانده. زبس که گریه کرده جان سپرده حسینم واحسینم واحسینم..... اما ادامه نواهای زنان روستای کوچ ذیلابه نگارش درمی آید:
تو ای برادر با جان ودل برابر من بیا که مرگ حسن ریخت خاک بر سر من بیا که شددل زینب زغصه ریش آخر بیا که کرد معاویه کار خویش آخر ---- هنوز هجر نی آورد بفریادم هنوز ماتم زهرا نرفته از یادم
هنوز دیده ی خونبار در سراغ علی است هنوز لاله ی دل داغدار داغ علی است ---
زمانه رخت سیه باز در برم نکند خدا نکرده فلک بی برادرم نکند ------- یا مظلوم حسینم یا محروم حسینم (بندبرگردان در نوحه زنانه زیر در مجالس ماتم وعزاداری )
چرابرتن برادر سرنداری یا مظلوم حسینم یا محروم حسینم کفن در بر تو ای سرمر نداری یا مظلوم حسینم یا محروم حسینم به کهنه جامه ای کردی قناعت یا مظلوم حسینم یا محروم حیبنم چرا آن کهته را در بر نداری یا مظلوم حسینم یا محروم حسینم ---چرا جسمت میان آفتاب است یا مطلوم حسینم یا محروم حسینم نسب گویا زپیغمبر نداری یا مظلوم حسینم یا محروم حسینم ---سود خواهر فدای دستهایت یا مظلوم حسینم یا محروم حسینم چرا انگشت وانگشتر نداری یا مظلوم حسینم یا محروم حسینم ---بغل بگشا وخواهر را بغل کن یا مظلوم حسینم یا محروم حسینم مگر مهری تو با خواهر نداری یا مظلوم حسینم یامحروم حسینم ---دهن واکرده زخم سینهی تو یا مظلوم حسینم یا محروم حسینم مگر با خود علی اکبر نداری یا مظلوم حسینم یا محروم حسینم ----لبت خشکیده هم چون لعل بی آب یا مظلوم حسینم یا محروم حسینم مگر عباس نام آور نداری یا مظلوم حسینم یا محروم حسینم ----سلیمان جهانی ای برادر یا مظلوم حسینم یا محروم حسینم ---نسب گویا زپیغمبر نداری یا مظلوم حسینم یا محروم حسینم--
اگر کشتند چرا آبش ندادند یا مظلوم حسینم یا محروم حسینم گلوی نازکش خنجر نهادند یا مظلوم حسینم یامحروم حسینم---
یقین دانم که در دل آرزویی یامظلوم حسینم یا محروم خسینم بجز دامادی اکبر نداری یا مظلوم حسینم یا محروم حسینم ------
وقتی یکی از بستگان فوت می کرد ودیگران خبر دارمی شدند که کدام شخص فوت کرده است همه ی اهالی روستا و اشنایان وبستگان از روستاهای همجوار وشهر خودرا موظف می دانستند که در مراسم تشییع حضور یابند وبا صاحب عزا اعلان همدردی کنند وبگویند که ما درغم شما شریک هستیم بویژه ساکنین روستازیرا عقیده داشتند که اگرخدای ناکرده در جلسه تدفین وغسل وکفن نباشندصاحب عزا را از خود رنجانیده اند وبقول محلی ها نسبت به بانیان عزا بی محلی یعنی بی احترامی کرده اند .بنابراین رسم بود که هرکه ازراه دور یا نزریک به مجلس عزاو ماتم می آمد هنگام روبرو شدن با صاخبان عزا اشعاری متناسب به عنوان تسلیت گویی خطاب به صاحب عزا می خواند ویکی از نزریکان صاحب عزاهم به او پاسخی در خور ومناسب می داد .مثلا تسلیت گو با صدای بلند وسوزان شعر زیر را می خواند :ای چرخ چه خانه ها که ویرا ن کردی در ملک بدن تو غارت جان کردی
هردانه ی قیمتی که آمد به جان بردی توبزیر خاک پنهان کردی یا می خواند :
چه شد که ای گل من این چنین تو پژمردی چراغ محفل من از چه زود افسردی ؟
مگر بخواب چه دیدی که لب فرو بستی دل شکسته ی مارا دو باره بشکستی
یکی از نزدیکان صاحب عزا جواب میداد باصدای بلند وسوزان :
ای دوستان به مجلس ماتم خوش آمدید مستو فیان دایره ی غم خوش آمدید
اجر شما بروز جزا می دهدحسین با حوریان ،خدیجه ومریم خوش امدید وباز فرد اول یعنی تسلیت گو اشعار دیکری مناسب عزا می خواندو ویکی از صاحبان عزا پاسخ مناسب می داد وسپس تازه واردین اخلاص وفاتحه سر می کرد ومثلامی گفت : الحکم للله تعالی یا می گفت : ارواح روح مومنین ومومنات مسلمین ومسلمات کافه وعامه ی اهل ایمان ذکورا اناثا شیخا شابا با ارواح اموات جمع حاضر الخصوص روح نورفته ی تازه گذشته مرحوم مغفورملا علی را از روح پاک شهدای دشت کربلا متبرک گردانیده یکبار فاتحه الکتاب وثلاثه الاخلاص والصلوات .آنگاه همه افرادا فاتحه وسه بار سوره اخلاص رامی خواندند ووقتی تسلیت گو مطمِءن می شد که همه اخلاص خوانده اند خطاب با صاحبان عزا می گفت : خداوند رحمت کناد خداوند بیامرزد خداوند به شما صبر بدهد وصاحب عزا چاسخ می داد :گویا بحق باشید، زحمت کشیدید، خوش آمدید، قدم بر چشم ما نهادیدف صفا اوردید .
خدااموات ورفتگان شماراهم بیامرزدخداوند به شما طول عمر بدهد.... واما در مجلس زنانه هم غوغایی بر پابود وهریک از زنان که واردمی شدند وبه زن ویا دختر خانواده می رسیدند نواهایی متناسب با کسی که در گذشته وهم چنین متاسب با نسبتی که با شخص متوفی داشتند ویا اینکه مرده مادر بوده یا پدرخانواده بوده یا اینک جوان بوده ویادختر بوده ویا پسر جوان بوده با در نظر گرفتن همه ی این جوانب نوا یی مناسب آن احوال می خواندندکه ذیلا مشاهده خواهید ومادر خانواده یا خواهر شخص متوفی پاسخی مناسب با نوای خوانده شده می دادکه در اشعار ذیل نمونه های آن به خوانندگان تقدیم می گردد مثلا تازه وارد می خواند :
درآن خانه که مادر ناله می کرد شکایت با گلای لاله می کرد سر بالین خود هیچ کس نمی دید به صد حسرت گریبون پاره می کرد .وصاحب عزاپاسخ می داد : ای دوست خوش امدی (امدید) صفا آوردی
صد خدمت شایسته بجا آوردی صد رحمت و آفرین براین عقل شما امروز بزرگتری بجا آوردی !
در اخرین وداع با میتی که غسل داده شده واماده حرکت بسوی قبرستان می باشد زنان ویا دختران متوفی میخوانند :فلک چو طرح جدایی میون ما انداخت ببین ترا بکجا ومرا کجاانداخت
تورا به کنج لحد ومرا به خانه ی غم که سنگ تفرقه آخر میون ماانداخت یا می خواندند:
ببردند گل ، گل از گلخانه بردند گل مارا به غسالخانه بردند دمی که آب وکافورش بریزند
رمق از پا ونور از خانه بردند واما برگردیم به نواهای زنانه در مجلس عزا
از زبان دخترکه مادرش مرده : مادرمایم وجون مادر مایم مو چایی خور(خودرا) زدست مادر مایم
دوستو (دوستان) همگی بحال مو میگریند مو چایی خور زدست مادر مایم (می خواهم)
راه اومده یم تموم راه اومده یم ای(این)راه تمو م سنگ وسخال اومده یم پنداشتم که مادرم بر جایه
حالا که نیه (نیست) مو به چه کار امده یم (امده ام )
یک نیم دلم کباب ویک نیم خراب یک نیم بسوخت زداغ ونیمی زفراق گر داغ وفراق هردو بیایند بر مو از داغ ننالم که بسوختم زفراق
پیشون سرا گرد وغبار آورده چار گوشه ی سرا بنفشه بار آورده دیدار که هر صبح ومسا می دیدم
امروز خدا زمو زوال آورده
ای دوست خوش آمدید به غم خونه ی ما روشن کردی خونه ی ویرونه ی ما
شیرین تر از این سخن نمی تونم گفت هرجاکه قدم گزاردی بر دیده ی ما
ای چرخ فلک خرابی از کینه ی توست بی داد گری پیشه ی دیرینه ی توست ای خاک اگر سینه ی تو بشکافند صد گوهر قیمتی که در سینه ی توست
ماغمزده ها زکربلا می آیم( می اییم) پوشیده سیاه به هر عزا می آیم ( میآییم)
ما غمزره هاحسین را ناداریم ( بگذاردم) آیابه چه رو زکربلامی آیم
در مرگ برادر از زبان خواهر :هرکس که برادر عزیزی دارد در نقره نشونده که عقیقی دارد
هرکس که ندارد زقیامت خبری ازروی دلم نشانه ای بر دارد
در خاک تویی وبر سر خاک مویم (منم) بی غم تویی به غم گرفتار مویم ( منم)
تو تکیه بجای جاودانی زده ای با طعنه ی دشمنان گرفتار مویم ( منم )
آیم بسر خاک تو روزی صد وبیست خشتون ( خشتهای) سر لحد بحالم مگریست ( می گریست )
گر از تو بپرسند سر خاکت کیست ؟ خود می دانی که سوخته ی زار تو ، کیست ؟
فلک کورشی (شوی)که کور کردی چراغم ببردی بلبل خوش خوان باغم
ببردی بلبلم زندان نمودی دگر بلبل نمی خواند به باغم
آن خواهر دلکباب مو خواهم بود بنشسته به درد وداغ مو خواهم بود
غمهای جهان وجملگی بر دل مو آن سوخته ی نامراد مو خواهم بود
یارب چه مشد ( می شد ) مرگ برادر نمبود(نمی بود) این شال عزا بر سر خواهر نمبود
یارب چه مشد که خواهرو( خواهران ) می مردند این داغ گران بر دل خواهر نمبود(نمی بود)
مرا باور نمی آید که ماه از آسمان رفته مرا باور نمیآید که خورشید از جهان رفته
از آن ماه واز ان ابرو از ان محراب پیشانی مراباور نمی آید عزیزم از میان رفته
مادر که مرا بناز می داشت برفت غم بر دل مو روا نمي داشت برفت
آن كس كه مرا به غم نمي تونست دید بر اسب اجل نشست ودچون باده برفت
همی نالم که مادر در برم نیست شکوه سایه ی او بر سرم نیست
مراگردولت عالم ببخشند. برابر با نگاه مادرم نیست
نوحه های دسته جمعی که در مجلس زنانه یک خانم ذاکر اهل بیت می خواند وهمه ی زنان حاضردر مجلس دسته جمعی یا با دو دست برسد می زنند ویا بادودست به سینه می زنند وبه این کارسروازدن ویا برسرزدن وسر واکرون می گویند بعداز هر بیت یا بعد از هردو بیت یک عبارت به عنوان:میان بندتوسط همه حاضرین تکرار می شود مثل:واویلا صدواویلا:
چون دید جوان گل عذارش اکبر خلف بزدگوارش. قامت به لباس رزم آراست
رخصت زپدر گرفت وبرخاست. واویلاصدواویلا
بردامن او بزار آویخت ازدیده بجای اشک خون ریخت. فرمود که ای عزیزمادر. بنشین تودمی ای علی اکبر واویلا صد واویلا...
تا شانه کشم به کاکل تو شویم به گلاب سنبل تو. پنهان نظری به مادر انداخت. تا باردگر به سرمه ی ناز. چشمی که نهان بود نگاهش چون طالع خود کنم سیاهش- ای اکبر تاجدار مادر ای یوسف گل عذار مادر واویلاصد واویلا
زانروزکه شیر خواره بودی. زینت ده گهواره بودی شب تا به سحر نیارمیدم درپای تو رنجها کشیدم که امروز تو بدستگیری من باشی تو عصای پیری من من هم به شب عروسی تو آیم به دیده بوسی تو واویلا صد واویلا---
دربزم تو عون پاگذارد مسلم به کفت حنا گذارد در حجله سکینه خواهر تو آیینه نهد برابر تو در حجله تو چون قرار گیری. باب تو جوان شود به پیری آخر به تنت به نامرادی گردیده کفن قبای شادی اکنون چه کنم سرور گویم یا گریم ورودرود گویم - واویلا صد واویلا.......
پدرم رفتی وچون شمع تو خاموش شدی. ترک ما کردی وبا خاک هم آغوش شدی
خانه را نوری اگر بودزرخسار تو بود ای چراغ دل ما از چه تو خاموش شدی----
پنهان بخاک گشته چو قدرسای تو غمگین مباش در دل ما هست جای تو
ازمرگ ناگهانیت ای مهربان پدر بیگانه سوخت تا چه رسد آشنای تو----
حیف از توای پدر که شدی هم نشین خاک. زیراکه جایگاه تو بر دیدگان ماست
عمرت به نیک نامی ومهر ووفا گذشت یادت همیشه دردل وروح وروان ماست---
پدرجان یاد ان شبها که مارا شمع جان بودی میان ناامیدیها امید جاودان بودی
برایت زندگانی گرچه یکسررنج وسختی بود بنازم همتت بابا که تا بودی صبورومهربان بودی----
چهل روز گذشت پدر که جمالت ندیده ایم. دیگر گلی زباغ وصالت نچیده ایم
صد سال اگر بگذرد از فراق تو ما از فراق ودوری تو قد خمیده ایم----
نوحه دسته جمعی که در مجلس زنانه می خوانند وهمه ی افراد برسریا برسینه میزنند وبه عمل انها سر وازدن می گویند که با شوروشین خاصی همراه است وعبارت :کربلا یا کربلا یا کربلا -بعد از هر بیت توسط زنان حاضر ضمن برسرزدن ویا برسینه زدن تکرار می گرددوبقول اهل محل پی خوانی دسته جمعی می شود:ازکجا می آیی ای مرغ حزین ازچه نالانی چنین ای دلغمین؟
کربلا یاکربلا یاکربلا.---خود چه گویم ای علیل بینوا میرسم از سرزمین کربلا. کربلا یا کربلا یاکربلا--- ای زبان بسته دلت محزون چیست ؟ میچکد ازبالهایت خون زکیست؟ کربلا یا کربلا یا کربلا.---لال گردم لال ای حسرت نصیب
باشد این خون، خون حلقوم غریب کربلا یا کربلا یاکربلا --- زود بر گونامش ای خونین جگر چون که میدارم غریبی در سفر نام او باشد مقتول سنین باب زارش شاه بی لشکر حسین- کدبلا یا کربلا یا کربلا---- باز گو از اکبر شیرین سخن. کی بیایددروطن دنبال من
کربلا یا کربایا کربلا. خاک بر سر کن که اکبر کشته شد از جفا شبه پیمبر کشته شد کربلا یا کربلا یا کربلا. باز گو از قاسم ودامادیش. ازحنا بندان وعیش وشادیش. کربلا یا کربلا یا کربلا.عیش قاسم شد مبدل با عزا. بستهشد ازخون حنا بردست وپا کربلا یاکربلا یا کربلا. باز گو میر علمدارم چه شد شش برادر یار وغمخوارم چه شد. قطع شد دست علمدار حسین. کشته شد یاران به صد افغان وشین. کربلا یا کربلا یا کربلا
باز گو از عمه ه وخواهرانم ای صغیر. عزتی دارند یا خوار وذلیل؟ کربلایاکربلا یاکربلا. عمه ها وخواهرانت خوار وزار چون اسیران فلک در زنگبار
کربلا یا کربلا یا کربلا.....نوحه دیگر ویژه مجلس زنانهکه در ماتم افرتد خوانده می شد ذیلا به نگارش میآید:حسینم واحسینم واحسینم----
بیاد آمد مرا از حال زینب. بسوزد دل بر آن احوال زینب. حسینم واحسینم واحسینم زداغ نوجوان شاهزاده اکبر کمان شد قامت رعنای زینب حسینم واحسینم واحسینم زداغ قاسم ودامادی او. سفید گردیده گیسوهای زینب حسینم واحسینم واحسینم. زداغاکبر شیرین زبانش بسوخته هم پر وهم بال زینب حسینم واحسینم واحسینم. فلک بر هم زدی سامان زینب. خرابه کردی آخر جای زینب حسینم واحسینم واحسینم. بشامش بردی ودادی به دشمن چه می خواهی فلک از جان زینب. حسینم واحسینم واحسینم.
که زینب طالع بر گشته دارد. زدوران شش برادر کشته داردحسینم واحسینم واحسینم. انیس بی کسان داد از جدایی برادر داد وبیداداز جدایی
حسینم واحسینم واحسینم. جدایی می کند بنیاد زینب خدا بستان زدشمن داد زینب حسینم واحسینم واحسینم. مسلمانان مرا زینب نخوانید. مرا محنت کش دوران بخوانید. حسینم واحسینم واحسینم.
بیا که از سفر برگشته زینب بیا که بی برادر گشته زینب حسینم واحسینم واحسینم. بیا که زینبی بر جا نمانده. زبس که گریه کرده جان سپرده حسینم واحسینم واحسینم.-----پدرم رفتی وچون شمع تو خاموش شدی. ترک ما کردی وبا خاک هم آغوش شدی
خانه را نوری اگر بودزرخسار تو بود ای چراغ دل ما از چه تو خاموش شدی----
پنهان بخاک گشته چو قدرسای تو غمگین مباش در دل ما هست جای تو
ازمرگ ناگهانیت ای مهربان پدر بیگانه سوخت تا چه رسد آشنای تو----
حیف از توای پدر که شدی هم نشین خاک. زیراکه جایگاه تو بر دیدگان ماست
عمرت به نیک نامی ومهر ووفا گذشت یادت همیشه دردل وروح وروان ماست---
پدرجان یاد ان شبها که مارا شمع جان بودی میان ناامیدیها امید جاودان بودی
برایت زندگانی گرچه یکسررنج وسختی بود بنازم همتت بابا که تا بودی صبورومهربان بودی----
چهل روز گذشت پدر که جمالت ندیده ایم. دیگر گلی زباغ وصالت نچیده ایم
صد سال اگر بگذرد از فراق تو ما از فراق ودوری تو قد خمیده ایم----
نوحه دسته جمعی که در مجلس زنانه می خوانند وهمه ی افراد برسریا برسینه میزنند وبه عمل انها سر وازدن می گویند که با شوروشین خاصی همراه است وعبارت :کربلا یا کربلا یا کربلا -بعد از هر بیت توسط زنان حاضر ضمن برسرزدن ویا برسینه زدن تکرار می گرددوبقول اهل محل پی خوانی دسته جمعی می شود:ازکجا می آیی ای مرغ حزین ازچه نالانی چنین ای دلغمین؟
کربلا یاکربلا یاکربلا.---خود چه گویم ای علیل بینوا میرسم از سرزمین کربلا. کربلا یا کربلا یاکربلا--- ای زبان بسته دلت محزون چیست ؟ میچکد ازبالهایت خون زکیست؟ کربلا یا کربلا یا کربلا.---لال گردم لال ای حسرت نصیب
باشد این خون، خون حلقوم غریب کربلا یا کربلا یاکربلا --- زود بر گونامش ای خونین جگر چون که میدارم غریبی در سفر نام او باشد مقتول سنین باب زارش شاه بی لشکر حسین- کدبلا یا کربلا یا کربلا---- باز گو از اکبر شیرین سخن. کی بیایددروطن دنبال من
کربلا یا کربایا کربلا. خاک بر سر کن که اکبر کشته شد از جفا شبه پیمبر کشته شد کربلا یا کربلا یا کربلا. باز گو از قاسم ودامادیش. ازحنا بندان وعیش وشادیش. کربلا یا کربلا یا کربلا.عیش قاسم شد مبدل با عزا. بستهشد ازخون حنا بردست وپا کربلا یاکربلا یا کربلا. باز گو میر علمدارم چه شد شش برادر یار وغمخوارم چه شد. قطع شد دست علمدار حسین. کشته شد یاران به صد افغان وشین. کربلا یا کربلا یا کربلا
باز گو از عمه ه وخواهرانم ای صغیر. عزتی دارند یا خوار وذلیل؟ کربلایاکربلا یاکربلا. عمه ها وخواهرانت خوار وزار چون اسیران فلک در زنگبار
کربلا یا کربلا یا کربلا.....نوحه دیگر ویژه مجلس زنانه که در ماتم افراد خوانده می شد ذیلا به نگارش میآید:حسینم واحسینم واحسینم----
بیاد آمد مرا از حال زینب. بسوزد دل بر آن احوال زینب. حسینم واحسینم واحسینم زداغ نوجوان شاهزاده اکبر کمان شد قامت رعنای زینب حسینم واحسینم واحسینم زداغ قاسم ودامادی او. سفید گردیده گیسوهای زینب حسینم واحسینم واحسینم. زداغ اکبر شیرین زبانش بسوخته هم پر وهم بال زینب حسینم واحسینم واحسینم. فلک بر هم زدی سامان زینب. خرابه کردی آخر جای زینب حسینم واحسینم واحسینم. بشامش بردی ودادی به دشمن چه می خواهی فلک از جان زینب. حسینم واحسینم واحسینم.
که زینب طالع بر گشته دارد. زدوران شش برادر کشته داردحسینم واحسینم واحسینم. انیس بی کسان داد از جدایی برادر داد وبیداداز جدایی
حسینم واحسینم واحسینم. جدایی می کند بنیاد زینب خدا بستان زدشمن داد زینب حسینم واحسینم واحسینم. مسلمانان مرا زینب نخوانید. مرا محنت کش دوران بخوانید. حسینم واحسینم واحسینم.
بیا که از سفر برگشته زینب بیا که بی برادر گشته زینب حسینم واحسینم واحسینم. بیا که زینبی بر جا نمانده. زبس که گریه کرده جان سپرده حسینم واحسینم واحسینم..... اما ادامه نواهای زنان روستای کوچ ذیلابه نگارش درمی آید:
تو ای برادر با جان ودل برابر من بیا که مرگ حسن ریخت خاک بر سر من بیا که شددل زینب زغصه ریش آخر بیا که کرد معاویه کار خویش آخر ---- هنوز هجر نی آورد بفریادم هنوز ماتم زهرا نرفته از یادم
هنوز دیده ی خونبار در سراغ علی است هنوز لاله ی دل داغدار داغ علی است ---
زمانه رخت سیه باز در برم نکند خدا نکرده فلک بی برادرم نکند ------- یا مظلوم حسینم یا محروم حسینم (بندبرگردان در نوحه زنانه زیر در مجالس ماتم وعزاداری )
چرابرتن برادر سرنداری یا مظلوم حسینم یا محروم حسینم کفن در بر تو ای سرمر نداری یا مظلوم حسینم یا محروم حسینم به کهنه جامه ای کردی قناعت یا مظلوم حسینم یا محروم حیبنم چرا آن کهته را در بر نداری یا مظلوم حسینم یا محروم حسینم ---چرا جسمت میان آفتاب است یا مطلوم حسینم یا محروم حسینم نسب گویا زپیغمبر نداری یا مظلوم حسینم یا محروم حسینم ---سود خواهر فدای دستهایت یا مظلوم حسینم یا محروم حسینم چرا انگشت وانگشتر نداری یا مظلوم حسینم یا محروم حسینم ---بغل بگشا وخواهر را بغل کن یا مظلوم حسینم یا محروم حسینم مگر مهری تو با خواهر نداری یا مظلوم حسینم یامحروم حسینم ---دهن واکرده زخم سینهی تو یا مظلوم حسینم یا محروم حسینم مگر با خود علی اکبر نداری یا مظلوم حسینم یا محروم حسینم ----لبت خشکیده هم چون لعل بی آب یا مظلوم حسینم یا محروم حسینم مگر عباس نام آور نداری یا مظلوم حسینم یا محروم حسینم ----سلیمان جهانی ای برادر یا مظلوم حسینم یا محروم حسینم ---نسب گویا زپیغمبر نداری یا مظلوم حسینم یا محروم حسینم--
اگر کشتند چرا آبش ندادند یا مظلوم حسینم یا محروم حسینم گلوی نازکش خنجر نهادند یا مظلوم حسینم یامحروم حسینم---
یقین دانم که در دل آرزویی یامظلوم حسینم یا محروم خسینم بجز دامادی اکبر نداری یا مظلوم حسینم یا محروم حسینم ------
خورشید رفته است ولی ساحل افق می سوزد از شراره ی نارنجیش هنوز
وز شعله های سرخ شفق ، نقش یک نبرد تابیده روی آینه ی آسمان هنوز
گرد غروب ریخته در پهن دشت رزم پایان گرفته جنبش خونین کار زار
آنجا که برق نیزه وفریاد حمله بود پیچیده بانگ شیهه ی اسبان بی سوار
پایان گرفته رزم وبه هر گوشه وکنار غلطیده روی بستر خون پیکری شهید
خاموش مانده صحنه وگویی زکشتگان خیزد هنوز نغمه ی پیروزی وامید
این دشت غم گرفته که بنشسته سوگوار امروز بوده پهنه ی آن جاودانه رزم
اینک دوسوی صحنه ، دو هنگامه دیدنیست یکسولهیب آتش ویکسو غریو بزم
این دشت خون گرفته که آرام خفته است امروز بوده شاهد رزم دلاوران
این دشت دیده است یکی صحنه ی شگفت این دشت دیده است یکی رزم بی امان
این دشت دیده است که مردان راه حق چون کوه دربرابر دشمن ستاده اند
این دشت دیده است که پروردگان دین جان برسر شرافت ومردی نهاده اند
این دشت دیده است که هفتاد تن غیور بگذشته اند از سر وسامان
سلام نواهای زیر که توسط زنان روستای کوچ در مجالس عزا ی زنانه خوانده می شود و تعدادی از این نواها گاهی در پشت کار قالیبافی ویا در هنگام دروی گندم ویا در شبهای زمستان در مراسم آتشانی به عنوان فراقی در دوری از مسافر به غربت رفته ویا سربازی که درشهری دور سربازاست ئغریب است و یا در دوری از یار ئدوست وخواهر وبرادر و-که از هم جدا شده اند- به عنوان فراق خوانده می شود وبیانگر درد وفراق وجدایی است واما برگردیم به مجلس نواخوانی زنانه :
بصد خواری بزرگ کردم درختی که درسایه ش نشینم گاه ووقتی سمال آمد درخت ازریشه برکند بسوزد این چنین طالع و بدختی.
2-ای چرخ فلک چرا چنینم کردی ؟ برسنگ زدی ونگین نگینم کردی
دراول عمر خود ندیدم خوبی در آخر عمر گوشه نشینم کردی.
3-غربت خراب ومو خراب غربت مو(من) گوشه نشین آفتاب غربت
شاالله که نیایه آب از غربت تا مو نکشم جور وجفا ازغربت .
4- در غریبی ناله کردم ، هیچ کس یادم نکرد در قفس جان دادم وصیاد ، آزادم نکرد
همتی می خواستم ازگردش چرخ فلک چرخ بی همت خرابم کرد وآزادم نکرد.
5-آنجا که غریب ناله ی زار کند آنجا که غریب ، روی به دیوار کند
آنجا که غریب ، شربت آبی طلبد مادر نبود که گریه بسیار کند.
6-آنجا نبودم که نقره پاشون کنم آنجا نبدم (نبودم) که جانرا قربون کنم
آندم که تو خود بار سفر می بستی مو خود بکشم ، ترا ، پشیمون کنم .
7-الهی در غریبی ، کس نمیرد فراق راه دور هیچ کس نبیند
فراق راه دوری که مو دیدم ، مسلمان ف نشنود ، کافر نبیند.
8-زدست مرگ،بیکس مانده یم مو (من) چومجنون ستمکش مانده یم مو (من)
زدست مرگهای ناگهانی بخاک پای هرکس ، مانده یم مو(=من).
9-ما غم زده ها که روی ، به بغداد کنم (= کنیم) از کوچک واز بزرگ خود یاد کنم (کنیم)
از کوچک وازبزرگ، کسی زنده نماند در کعبه ودرمدینه ، فریاد کنم (=کنیم).
اززبان خواهر متفی:10- یارب چه مشد (چه می شد) مرگ برادر نمبد (نمی بود) این شال عزا برسر خواهر، ن م بد (= نمی بود)
یارب ، چه میشد که خواهرا می مردند این داغ گران بر دل خواهر ن م بد ( نمی بود).
از زبان زن تسلیت گو :11-ای خواهر دلکباب ، چونت پرسم ؟ بنشسته به درد وداغ ، چونت پرسم ؟
غمهای جان وجملگی بر دل مو (ما) ای سوخته ی نامراد چونت ، پرسم ؟.
تسلیت گو :12- ما آومده یم باز که احوال بپرسم ( بپرسیم) احوال جدایی وشب تار بپرسم (بپرسیم)
چونید ،زغمها وچون ؟می باشید احوال شما ، مونس وغمخوار، بپرسم(=بپرسیم).
اززبان صاحب عزا:13-بیا بنشین واول از وطن گوی دوم از آن گل شیرین سخن ، گوی
سخنهایی :ه آن گل ، با شما گفت بیا بنشین ویک یک را به من، گوی.
از زبان زن صاحب عزا: 14-دیدی که فلک به ما چه بیدادی در گوشه بگشت وغم مرا ،وادی، کرد(وادیکرد= پیدا کرد).
در گوشه بدم (بودم) وغم نمیشناخت مرا روستان بگریست ودشمنان شادی کرد .
از زبا ن تسلیت گو:154-چنو ناله مکن که جان ندارم توانای ناله ی سوزان ندارم
چنو باران غم باریده بر دل که مو درد ترا درموان ندارم .
از زان صاحب عزا : 16- بیا تا ما وتو همراز باشم ( باشیم )چو کفتربر گلوی چاه ، باشم
اگر فکفتر نناله ، ما بالم ( بنالیم) زحال یک دگر آگاه ، باشم (باشیم).
از زبان خواهر متوفی :
17- در دل خواهرو(خواهران) چنین ، می باشه با داغ وفراق ف هم نشین می باشه (می باشد
با داغ وفراق وبا غم واندیشه تا روز قیامت این چتین می باشه .
جواب زن صاحب عزا :18- آن خواهر دلکباب مو (من) خواهم بود بنشسته به دردوداغ ف مو خواهم بود
غمهای جهان وجملگی بر دل مو آن سوخته ی نامراد ، مو خواهم بود .
صاحب عزا:
19-شما که امدید پرسید که چونم ؟چو مرغ سربریده ، غرق خونم
چولاله داغ دارم بردل خود چو گلهای بنفشه ف سر نگونم
صاحب عزا :20-آن گل که کشید خط، بر دیوار خونه بگفتا مو روم ،این خط بمونه
اگر قومو(قومان) بیاند (بیند)احوالف پرسند بگو بگریخت از دست زمونه (زمانه)م
صاحب عزا :21- فلک بر بام ما رازینه(=راه پله ساختمان راگویند) داره فلک با دل پر کینه داره
یه هر سال وبه هریک نیمه ی سال فلک از ما عزیز برده داره (دارد) .
صاحب عزا از زبان متوفی بخواند :22-در اول فصل جوانی بی سر وسامان شدم با هزاران آرزو پابند این زندان شدم
در جوانی قسمتم شد کنج این محنت سرا یارب آزادی رسان ف پیرغم دوران (کنعان) شدم .
23- صاحب عزا :یارب چه کنم ؟ که این دلم پر درده رنگم چو حنا وگونه ی مو (من) زرده
چرخ همه همسران مو در گرده چرخ من بی چاره چنین ناگرده.
24- افسوس که چرخ همدمم ،بی دم شد پشتم چو کمان آهنی بود ، خم شد
آن آینه دل که روشنایی می داد زنگار گرفت وروشنایی کم شد .
صاحب عزا:25-افسوسکه مرگ بی حبر می آید پیمانه که پرشود ، اجل می آید
هرنیک وبدی که می کنیم دردنیا فردای قیامت بنظر می آید.
تسلیت گو:26-افسوس که آدمای دانا رفتند شیرین سخنان مجلس آرا رفتند
آنها که بصد زبان سخن می گفتند چون باد شدند به کوه وصحرا رفتند.
27-ازبان صاحب عزا: چه شد آن کس که با ما مهربان بود چو چتری برسر ما سایه بان بود
چو چتر افتاد ومو (من) حیران بماندم چو چوب خشک در صحرا بموندم (بماندم).
28-اززبان متوفی خوانند:دریغا من ندانستمطریق زندگانی را که بیهوده تلف کردم ایام جوانی را
کشیدم زحمت بسیار بپای هرکس ونا کس ندانستم بقایی نیست این دنیای فانی را .
29تسلی تگو در مرگ جوان ازدسترفته جوانان زار میرند زار میرند(می روند) به گل مانند که بر گلزار میرند(می روند )
به گل مانند چو گلهای صباحی بصد حسرت بزیر خاک میرند (=میروند).
در مرگ جوان ازدست رفته خوانند:30-امروز مرا گریه بکار افتاده از گوشه باغ ما نهال افتاده
از گوشه ی باغ ما نهال سبزی این دیده ی روشنم ، غبار افتاده .
صاحب عزا ـ31-ای فلک سر گشته ی اهل فناکردی مرا از چمن انداختی ، از جان جدا کردی مرا
ای فلکف رحمی نکردی بر من واحوال من چون سیه پوشان دشت کربلا کردی مرا .
32-صاحب عزا خطاب به متوفی خواند :گر مو زچنین روز خبر می داشتم دیدار زدیدار تو کی بر می داستم
کی میگذاشتم کهدیده بر خاک نهی خاک قدمت بدیده بر می راشتم.
در مرگ جوان خوانند :
33جوان بودی که نخل تور (ترا) ببستند جوانان دگر در غم نشستند
جوان بودی ، زخود بهره ندیدی بصد حسرت سر خاکت ببستند .
----در مرگ مادر :
34مادر که مرا بناز می داشت برفت غم بر دل مو روا نمی داشت برفت
آن کس که مرا به غم نمب تونست(نمی توانست) دید بر اسب اجل نشست وچون باد برفت .
صاحب عزا :35-دیدی که چه شد طالع فیروزم دیدی که بکام دشمنان شد روزم
مو(من)جامه شب رنگ نمی پوشیدم از جامه ی شب رنگ بتر شد روزم.
صاحب عزا :36-چه طالع بود یارب طالع ما دراین عالم چه اومد برسر ما
همان ابری که از دریا بر آمد نبارید تا نیامد بر سر ما .
خطاب به متوفی :37قدت شمشاد وناخنها قلم بود دراین ایام سوگ تو، ستم بود
دراین موقع که گلها گشته نمناک قد شمشاد تو افتاده یر خاک .
در مرگ برادر : 38- هرکس که برادر عزیزی دارد درنقره نشانده که نگیی دارد
هرکس که ندارد زقیامت خبری ازروی دلم نشانه ای بر دارد.
39- در خاک تویی وبر سر خاک مویم (منم) بی غم تویی بغم گرفتار مویم (منم)
تو تکیه بجای جاودانی زده ای با طعنه ی دشمنان گرفتار مویم (منم).
خطاب به متوفی بر سر خاک متوفی :40-آیم بسر خاک تو روزی صد وبیست خشتای سر لحد بحالم مگریست گرازتو بپرسند سر خاکت کیست ؟ خود می دانی که سوخته ی زار تو کیست !
41- در مرگ عزیز ازدست رفته :
فلک ! کور شی (شوی) که کور کردی چراغم ببردی بلبل خوش خوان باغم
ببردی بلبلم ، زندان نمودی دگر بلبل نمی خواند بباغم!
42- از سر کوی شهادت خبری می آید ناله ی سوخته ی با اثری می آید
می رود هوش زسرم صاحب این ناله که کیست ؟ یا که این دود کباب از جگری می آید!
43-گر طالع بر قرار می بود مرا با شهر کسان چه کار می بود مرا
با شهر کسان وبا دیارمردم در خانه ی ما قرار می بود مرا.
44- مرا باور نمی آید که ماه از آسمان رفته مرا باور نمی آید که خورشید از جهان رفته
از آن ماه وازان ابرو وزان محراب پیشانی مرا باور نمی آید عزیزم از میان رفته .
45-سیه طالع زمادر زاده بودم بغمهای جهان آماده بودم
در آن روزی که طالع می نوشتند یقین مو از قلم افتاده بودم (این مورد درفراقی ها ودوبیتیها مشترک خوانده می شود )
46-برخیز ته (تا) برم (برویم) ازاین ولایت من وتو تو دست مرا بگیر ومو دامن تو
جایی برویم که هردو بیمار شویم تو از غم بیکسی ومو از غم تو .
47--سرت بردار ته (تا) مو رویت ببینم کمند طاق ابرویت ببینم
کمند طاق ابرو گرد گرفته به دسمال کتان گردش بگیرم .
48- زینت دوش نبی روی زمین جای تو نیست دامن دشت بلا منزل وماوای تو نیست
هر کجا می نگرم آن رخ تو جلوه گر است جای یک بوسه ی من بر همه اعضای تو نیست .
49-شب نیست که آهم بثریا نرسد از چشم ترم قطره به دریا نرسد
ترسم که دگر هیچ نباشد روزی دیدار به دیدار رسد یا نرسد .
50- فلک با عترت طاها بسی جور وجفا کردی تو آن ظلمی که اندر کربلا کردی ، کجا کردی ؟
دل عالم بسوزد از برای کشتن قاسم تو جسمش طوتیا (توتیا ) کردی ، کجا کردی ؟
51-فلک زد بر بساطم پشت پایی که هر خاشاک من افتاده جایی
بجان مب پرورد او حاصلی را در آخر بشکند صاحب دلی را .
52-فلک دانی که من این دم غریب کنج زندانم بده مهلت که تا بینم دمی روی عزیزان
عزیزانم که زندانند اگر بینند مرا یک دم دگر آزاد می گردم از این حال پریشانم .
53-الف بودم زداغت دال گشتم گلی بودم زداغت خار گشتم
گلی بودم میان تازه گلها زداغت بی پر وبی بال گشتم .
54- ما غمزده ها زکربلا می آییم پوشیده سیاه به هر عزا می آییم
ما غمزده ها حسین را ناداریم (بگذاردیم) ایا به چه رو زکربلا می آییم .
55-ای تشنه لب تو طاقت خنجر نداشتی گویا غریب بودی ومادر نداشتی
غسلت که داد ، کفنت را که برید ودوخت بر حالت غریبی تو ایا دل که سوخت ؟
56- سفر کردی سفر دور کردی خودت زرد ومرا رنجور کردی
سفر کردی که غم ازدل برویید دو چشم روشنم را کور کردی !
57- ببردند گل گل از گلخانه بردند ببردند گل به غسالخانه بردند
دمی که آب کافورش بریزند رمق از پا ونور ازدیده بردند.
58-فلک چو طرح جدایی میان ما انداخت ببین ترا بجا ومرا کجا انداخت
تورا به کنج لحد ومرا به غربت وغم که ؟ سنگ تفرقه اندر میان ما انداخت .
59- ای فلک سر گشته ی اهل فنا کردی مرا از چمن انداختی از جان جدا کرذدی مرا
ای فلک رحمی نکردی بر من واحوال من چون سیه پوشان دشت کربلا کردی مرا .
60- فراق رنگ مرا هم چو کهربا کرده رفیق روز وشبم را زمن جدا کرده
اگر به ملک غریبی بهم رسیم روزی ببین که داغ جدایی به من چها کرده !
61-سفید مرغی بدم (بودم ) بر شاخ پسته به هر سو مینگرم بالم شکسته
به هر سو مینگرم نه قوم ونه خویش غبار بیکسی بر مو (من) نشسته-----
62-سفید مرغی بدم (بودم) بر شاخساری بخوار می گرانم روزگاری
بخواری میگذرانم روز وشی را که شاید این دلم گیره قراری
63-تابستونه بر لب بومت (بامت) خواهم بر سبزه وبر آب روانت خواهم
بر سبزه و بر آب روان جای تو نیست بر خیز وبیا که میان همسرانت خواهم .
64- تابستونه وعالم آورده خوشی از چوبک تر چه غنچه ها بر جوشید مردم همگی سرخ وسفید می پوشند مو از غم تو شال عزا خواهم پوشید.-----
65-شبهای دراز که ناله ی زار کنم چون مار گزیده روی به دیوار کنم
مردم گویند که ناله ی زار تو چیست ؟ مو(من9 ناله ی زار برای غمخوار کنم
66-ای دوست خوش آمدید به غم خانه ی ما روشن کردید خانه ی ویرانه ی ما
شیرین تر ازاین سخن نمی تونم گفت هر جا که قدم گذاردید بر دیده ی ما
67-بر کنده شده سنگ سر صفه ی ما بر کنده شده سلام هر روزه ی ما
دیدار که هر صبح ومساء می دیدم بر کنده شده دیدار هر روزه ی ما
68-چه می بود گر فلک درمانده می بود زروی آدمی شرمنده می بود
چه می بود آدمی مثل گیاهی گهی می مرد ، گهی هم زنده می بود.
69-ای چرخ فلک خرابی از کینه ی توست بیدادگری پیشه ی دیرینه ی توست
ای خاک اگر سینه ی تو بشکافند بس گوهر قیمتی که در سینه ی توست
70- یک نیم دلم کباب ویک نیم خراب یک نیم بسوخت زداغ ونیمی زفراق
گر داغ وفراق هردو بیایند بر مو (من) از داغ ننالم که بسوختم زفراق-----
71-جوانها می روند دسته به دسته جوانها می روند نالان وخسته
جوانها می روند که گل بچینند قد رعنای تو در خاک نشسته
72-ای روست خوش آمدید صفا آوردید صد خدمت شایسته بجا آوردید
صد رحمت وآفرین بر آن عقل شما امروز بزرگتری بجا آوردید
73-غبار از روی دنیا کم نمی شه دل مو هم دمی بی غم نمی شه
دل مو چون مثال نان خشکی ز آب حوض کوثر نم نمی شه (نمی شود)
74-خوش آمدید که خوش آمد مرا زآمدنت هزار جان گرامی فدای یک قدمت
هزارجان گرامی فدای چهره ی ماهت که گشت جان ودلم روشن از صفای قدمت .
75-پیشون سرا گرد وغبار آورده چهار گوش سرا بنفشه بارآورده
دیدار که هر صبح ومساء می دیدم امروز خدا زمو (من) زوال آورده ..-----
76فلک از مو (من) چه می خواهی جوانم نه دنیا دیده ام نه شاد کام
برو بر مله ی (محله ) ی پیران گذر کن اگر پیری نباشه مو (من ) غلامم.
77-افسوس که گل رخان کفن پوش شدند از خاطر یک دگر فراموش شدند
آنها که بصد زبان سخن می گفتند یارب ! چه شنیده اند که خاموش شدند.
78-کدوت صیاد تیر مارین زد نه در خواب ونه در بیداریم زد
الهی بشکند دست تو صیاد که تیر بر خوشه ی ملواریم زد (مروارید منظوراست)
79-دو چشم بر راه دارم کی می آیی/ دل پرآه دارم کی می آیی؟
مثال روزه داران دذر شب عید نظر برراه دارم کی می آیی؟
80- ای که بر خاک من تازه جوان می گذری هیچ داری زدل مادر پیرم خبری ؟
نوجوان بودم آرزو بسی داشت دلم لیک نیردم من ازاین غمر فانی ثمری.----
81-بیا ازدر درآ مثل همیشه غمهایت از دلم بیرون نمی شه
غمهایت بر دلم گشته درختی که کرده شاخ وبال انداخته ریشه
82-چنان زردم که زردآلو نباشد به رنگ من گل آلو نباشد
چنان زرد وضغیف ونا توانم بنفشه در کنار جو نباشد
83-می پنداشتم عزیزم هنیشگی خواهد بود چون نقره ی خوب دورنگین خواهد بود
نمی دونستم زبخت بر گشته ی خود مو زنده ویار زیر زمین خواهد بود
84-گریاد کنم دولت ودوران خوره (خودرا) صد چاک دهم بخیه ی گریبان خوره (خودرا)
صد چاک دهم بخیه ی نو دوخته را تا خلق ببینند جگر سوخته ره (را)
از زبان دختر متوفی :
85-در سرای بابا که رسیدم سلام کردم علیکی نشنیرم
همان خاکی که بابا پانهاده مثال سرمه بر چشمم کشیدم.
صاحب عزا خواند :
76فلک از مو (من) چه می خواهی جوانم نه دنیا دیده ام نه شاد کام
برو بر مله ی (محله ) ی پیران گذر کن اگر پیری نباشه مو (من ) غلامم.
77-افسوس که گل رخان کفن پوش شدند از خاطر یک دگر فراموش شدند
آنها که بصد زبان سخن می گفتند یارب ! چه شنیده اند که خاموش شدند.
78-کدوت صیاد تیر مارین زد نه در خواب ونه در بیداریم زد
الهی بشکند دست تو صیاد که تیر بر خوشه ی ملواریم زد (مروارید منظوراست)
79-دو چشم بر راه دارم کی می آیی/ دل پرآه دارم کی می آیی؟
مثال روزه داران دذر شب عید نظر برراه دارم کی می آیی؟
80- ای که بر خاک من تازه جوان می گذری هیچ داری زدل مادر پیرم خبری ؟
نوجوان بودم آرزو بسی داشت دلم لیک نیردم من ازاین غمر فانی ثمری.----
81-بیا ازدر درآ مثل همیشه غمهایت از دلم بیرون نمی شه
غمهایت بر دلم گشته درختی که کرده شاخ وبال انداخته ریشه
82-چنان زردم که زردآلو نباشد به رنگ من گل آلو نباشد
چنان زرد وضغیف ونا توانم بنفشه در کنار جو نباشد
83-می پنداشتم عزیزم هنیشگی خواهد بود چون نقره ی خوب دورنگین خواهد بود
نمی دونستم زبخت بر گشته ی خود مو زنده ویار زیر زمین خواهد بود
84-گریاد کنم دولت ودوران خوره (خودرا) صد چاک دهم بخیه ی گریبان خوره (خودرا)
صد چاک دهم بخیه ی نو دوخته را تا خلق ببینند جگر سوخته ره (را)
از زبان دختر متوفی :
85-در سرای بابا که رسیدم سلام کردم علیکی نشنیرم
همان خاکی که بابا پانهاده مثال سرمه بر چشمم کشیدم.
صاحب عزا خواند :
86-آنها که دل کباب دارند مایم(ماییم) گل دسته بزیر خاک دارند مایم ( ماییم )
آنها که کنار موج دریا هستند آن گوشه نشین موج دریا مایم ( ماییم).
87-اگر درد دلم هم چین بمونه ( بماند ) یقین دارم که بر مو (من) جان نمونه (نماند )
اگر درد دلم با کوه بگویم که کوه لرزه وخلق حیرو (حیران ) بمونه (بماند).
88-دل تنگی که مو(من) دارم که داره ؟ رخ زردی که مو ( من) دارم که داره؟
سخنها می شنوم از دوست ودشمن به دل صبری که مو ( من) دارم که داره(دارد)
89-مو( من) هرچه می کنم دل را ملامت که آتش از کف پایم برآمد
که هرچند می کنم که دل نسوزه دلم می سوزه تاروز قیومت (قیامت )
90-در آن خانه که بابا ناله می کرد شکایت با گلای لاله میکرد
سر بالین خود هیچ کس نمی دید بصد حسرت گیبان پاره می کرد (بکسر کاف)-----
91-دل مو (من) غم گرفته غم گرفته چو حمامی که دود و دم گرفته
که هرچند می کنم تعجیل به رفتن همین کوچ دامنم محکم گرفته
92-راه اومده یم ، تمام راه آومده یم این راه تمام خسته وزار اومده یم
مو (من) پنداشتم که مادرم برجایه حالاکه بیه( نیست ) مو به چه کار آومده یم ( امده ام )
93-دل مو چون جرس آخر صدا کرد ببین چرخ فلک با ما ( مو) چه ها کرد
مو از چرخ فلک گله ندارم که هرچه بر سرم آومد (آمد) خدا کرد ( بکسر کاف)
94-دو چشم براه در دارم خدایا عزیز ی در سفر دارم خدایا
به مو (من) می گند (می گویند ) عزیز تو می آیه به دل شوق دگر دارم خدایا
95-نوجوان مرده خبر از دل لیلی دارد ناله هایش اثر از گنبد مینا دارد
چون شب جمعه شود مادر هرمرده جوان بر سر قبر پسر شیون وغوغا دارد .-----
96-دوستان در بوستان چون عزم گل چیدن کنید اول از یاران دور افتاده ، یاد از من کنید
چون خبر ازمرگ من آید به نزدیک شما مجلسی با هم بگیرید ، شیون وماتم کنید
97-در غربت اگر درد بگیره بدن مو (من) که غسل دهد یا که ببرد کفن مو (من)؟
تابوت مرا سوی بلندی بگذارید شاید که خورد بوی وطن بر بدن مو ( من)
98-دلم تنگ است وتنگ است این دل مو (من) نه از فولاد نه از سنگ است دل مو (من)
اگر فولاد می بود می گداختم مگر شهر فرنگ است ، این دل مو (من)
99-دوستان ، همگی شما چطور دوستانید ؟عزیز مرا از سر راه بردارید !
برگرانید ، پهلوی خود بنشانید دو دیده ی روشن مرا بستانید ( بستونی)تلفظکنند .
100-دیدار تو از گل گلستان بهتر دیدار تو از ملک سلیمان بهتر !
دیدار که هر صبح ومسا ء می دیدم از کعبه واز مدینه وجان بهتر !
101-زدست که بنالم که خداکرد مرا تنها چو مرغان هوا کرد !
جدایی در میان خلق انداخت مرا از جان شیرینم جدا کرد !
102-شبا(شبها) که آتشون (آتشان) می داشته باشی (باشید ) دمادم یاد مو (من)
می کرده باشی ( باشید)
نوشتم نامه ای از پرده ی دل به پیش یکدگر می خوانده باشی (به فتح ش وسکون ی)
103-دلم زمرگ جوانان ، فغان وشین دارد فغان زمرگ غلی اکبر حسین دارد
خبر دهید جوانان اهل ایمان را که تا بپا بکنند ماتم جوانان را
که هرکه برده ، از او داغ نوجوان پسری در این مقدمه دارد زحال ما خبری .
نواهای زنانه :
104- غم نگذارد که ما بی غم نشینیم یک نفس دامن صحرا بگیرم مثل کوگ (کبک) در قفس
دامن صحرا بگیرم سر به صحرا برکنیم نه رفیق راه مانده ، نه بجان ما نفس !
105-تابوت غریبان بدم دروازه اصل ونسب غریب کسی نشناسه
گر بر سر او تاج منور باشد نام خوش او ، غریب بی کس باشد ( باشد )----
106-مآیم که بگریم که دلم خالی شو(شود) از کنج چشون(چشمان من)جوی آب جاری شو ( بضم ش)
مایم (می خواهم )که بگریم که زمین گل گرده (گردد) شاید که عزیزم به وطن راهی شو (شود)
107-آنجا که منم از غریب نام نبری ( نام نبرید) از نام بناکام غریب نام نبری ( بفتح ر وسکون ی)
مو( من ) سوخته ی راه غریبان شده یم مو سوخته را دو باره غریان نبر ی ( نبرید)
108-زدست راه غربت داد وبیداد زدست راه غربت ، ناله ی زار
نمی دونم کدوم خانه خرابی! کلید راه غربت را به مو داد؟
109-راه غربت مرا بجان آورده گوشت های مرا به استخوان آورده
بهره نخورد زخانمان وفرزند هر کس که جدایی بمیان آورده
110-آشنایی می توان کرد وجدایی مشکل است شربت روز جداییمثل زهر قاتل است
حاصل عمرم تو بودی ، ای عزیز مهربان چون تو رفتی از بر مو(من) عمر مو بی حاصل است .
111-چرا سر گشتگی را یاد کردی (کردید) مرا با ناله وفریاد کردی (کردید)
مگر مهر غلی در دل نداشتی ؟ که ایام گذشته ر(را) یاد کردی (کردید)
112-پدر خوب است ومادر خیلی بهتر نهال بی عوض باشد برادر
هزاران گر نشیند دربرابر نمیآید زهیچ یک بوی برادر !
113-برادر جان برادر جان ، برادر برادر دانه ی یاقوت خواهر
اگر خواهر بمیرد در غریبی بگیریر پایه ی تابوت خواهر
114-که خواهر بی برادر ، خوش ندارد به هر مجلس که میره (می رود ) پشت ندارد
به هر مجلس که میره ، خوار وزاره به دست ماند که پنج انگشت نداره (ندارد)
مرثیه از زبان حضرت زینب :
115-گفت : ای برادر باجان ودل برابر من بیا که مرگ حسن ریخت خاک بر سر من
بیاکه شد دل زینب زغصه ریش آخر ! بیا که کرد معاویه کار خویش آخر
هنوز هجر نبی آورد به فریادم هنوز ماتم زهرا نرفته از یادم
هنوز دیده ی خونبار در سراغ علی (ع) است هنوز لاله ی دل داغ دار داغ علی است
زمانه رخت سیه باز دربرم نکند خدانکرده فلک بی برادرم نکند......
76فلک از مو (من) چه می خواهی جوانم نه دنیا دیده ام نه شاد کام
برو بر مله ی (محله ) ی پیران گذر کن اگر پیری نباشه مو (من ) غلامم.
77-افسوس که گل رخان کفن پوش شدند از خاطر یک دگر فراموش شدند
آنها که بصد زبان سخن می گفتند یارب ! چه شنیده اند که خاموش شدند.
78-کدوت صیاد تیر مارین زد نه در خواب ونه در بیداریم زد
الهی بشکند دست تو صیاد که تیر بر خوشه ی ملواریم زد (مروارید منظوراست)
79-دو چشم بر راه دارم کی می آیی/ دل پرآه دارم کی می آیی؟
مثال روزه داران دذر شب عید نظر برراه دارم کی می آیی؟
80- ای که بر خاک من تازه جوان می گذری هیچ داری زدل مادر پیرم خبری ؟
نوجوان بودم آرزو بسی داشت دلم لیک نیردم من ازاین غمر فانی ثمری.----
81-بیا ازدر درآ مثل همیشه غمهایت از دلم بیرون نمی شه
غمهایت بر دلم گشته درختی که کرده شاخ وبال انداخته ریشه
82-چنان زردم که زردآلو نباشد به رنگ من گل آلو نباشد
چنان زرد وضغیف ونا توانم بنفشه در کنار جو نباشد
83-می پنداشتم عزیزم هنیشگی خواهد بود چون نقره ی خوب دورنگین خواهد بود
نمی دونستم زبخت بر گشته ی خود مو زنده ویار زیر زمین خواهد بود
84-گریاد کنم دولت ودوران خوره (خودرا) صد چاک دهم بخیه ی گریبان خوره (خودرا)
صد چاک دهم بخیه ی نو دوخته را تا خلق ببینند جگر سوخته ره (را)
از زبان دختر متوفی :
85-در سرای بابا که رسیدم سلام کردم علیکی نشنیرم
همان خاکی که بابا پانهاده مثال سرمه بر چشمم کشیدم.
صاحب عزا خواند :
86-آنها که دل کباب دارند مایم(ماییم) گل دسته بزیر خاک دارند مایم ( ماییم )
آنها که کنار موج دریا هستند آن گوشه نشین موج دریا مایم ( ماییم).
87-اگر درد دلم هم چین بمونه ( بماند ) یقین دارم که بر مو (من) جان نمونه (نماند )
اگر درد دلم با کوه بگویم که کوه لرزه وخلق حیرو (حیران ) بمونه (بماند).
88-دل تنگی که مو(من) دارم که داره ؟ رخ زردی که مو ( من) دارم که داره؟
سخنها می شنوم از دوست ودشمن به دل صبری که مو ( من) دارم که داره(دارد)
89-مو( من) هرچه می کنم دل را ملامت که آتش از کف پایم برآمد
که هرچند می کنم که دل نسوزه دلم می سوزه تاروز قیومت (قیامت )
90-در آن خانه که بابا ناله می کرد شکایت با گلای لاله میکرد
سر بالین خود هیچ کس نمی دید بصد حسرت گیبان پاره می کرد (بکسر کاف)-----
91-دل مو (من) غم گرفته غم گرفته چو حمامی که دود و دم گرفته
که هرچند می کنم تعجیل به رفتن همین کوچ دامنم محکم گرفته
92-راه اومده یم ، تمام راه آومده یم این راه تمام خسته وزار اومده یم
مو (من) پنداشتم که مادرم برجایه حالاکه بیه( نیست ) مو به چه کار آومده یم ( امده ام )
93-دل مو چون جرس آخر صدا کرد ببین چرخ فلک با ما ( مو) چه ها کرد
مو از چرخ فلک گله ندارم که هرچه بر سرم آومد (آمد) خدا کرد ( بکسر کاف)
94-دو چشم براه در دارم خدایا عزیز ی در سفر دارم خدایا
به مو (من) می گند (می گویند ) عزیز تو می آیه به دل شوق دگر دارم خدایا
95-نوجوان مرده خبر از دل لیلی دارد ناله هایش اثر از گنبد مینا دارد
چون شب جمعه شود مادر هرمرده جوان بر سر قبر پسر شیون وغوغا دارد .-----
96-دوستان در بوستان چون عزم گل چیدن کنید اول از یاران دور افتاده ، یاد از من کنید
چون خبر ازمرگ من آید به نزدیک شما مجلسی با هم بگیرید ، شیون وماتم کنید
97-در غربت اگر درد بگیره بدن مو (من) که غسل دهد یا که ببرد کفن مو (من)؟
تابوت مرا سوی بلندی بگذارید شاید که خورد بوی وطن بر بدن مو ( من)
98-دلم تنگ است وتنگ است این دل مو (من) نه از فولاد نه از سنگ است دل مو (من)
اگر فولاد می بود می گداختم مگر شهر فرنگ است ، این دل مو (من)
99-دوستان ، همگی شما چطور دوستانید ؟عزیز مرا از سر راه بردارید !
برگرانید ، پهلوی خود بنشانید دو دیده ی روشن مرا بستانید ( بستونی)تلفظکنند .
100-دیدار تو از گل گلستان بهتر دیدار تو از ملک سلیمان بهتر !
دیدار که هر صبح ومسا ء می دیدم از کعبه واز مدینه وجان بهتر !
101-زدست که بنالم که خداکرد مرا تنها چو مرغان هوا کرد !
جدایی در میان خلق انداخت مرا از جان شیرینم جدا کرد !
102-شبا(شبها) که آتشون (آتشان) می داشته باشی (باشید ) دمادم یاد مو (من)
می کرده باشی ( باشید)
نوشتم نامه ای از پرده ی دل به پیش یکدگر می خوانده باشی (به فتح ش وسکون ی)
103-دلم زمرگ جوانان ، فغان وشین دارد فغان زمرگ غلی اکبر حسین دارد
خبر دهید جوانان اهل ایمان را که تا بپا بکنند ماتم جوانان را
که هرکه برده ، از او داغ نوجوان پسری در این مقدمه دارد زحال ما خبری .
نواهای زنانه :
104- غم نگذارد که ما بی غم نشینیم یک نفس دامن صحرا بگیرم مثل کوگ (کبک) در قفس
دامن صحرا بگیرم سر به صحرا برکنیم نه رفیق راه مانده ، نه بجان ما نفس !
105-تابوت غریبان بدم دروازه اصل ونسب غریب کسی نشناسه
گر بر سر او تاج منور باشد نام خوش او ، غریب بی کس باشد ( باشد )----
106-مآیم که بگریم که دلم خالی شو(شود) از کنج چشون(چشمان من)جوی آب جاری شو ( بضم ش)
مایم (می خواهم )که بگریم که زمین گل گرده (گردد) شاید که عزیزم به وطن راهی شو (شود)
107-آنجا که منم از غریب نام نبری ( نام نبرید) از نام بناکام غریب نام نبری ( بفتح ر وسکون ی)
مو( من ) سوخته ی راه غریبان شده یم مو سوخته را دو باره غریان نبر ی ( نبرید)
108-زدست راه غربت داد وبیداد زدست راه غربت ، ناله ی زار
نمی دونم کدوم خانه خرابی! کلید راه غربت را به مو داد؟
109-راه غربت مرا بجان آورده گوشت های مرا به استخوان آورده
بهره نخورد زخانمان وفرزند هر کس که جدایی بمیان آورده
110-آشنایی می توان کرد وجدایی مشکل است شربت روز جداییمثل زهر قاتل است
حاصل عمرم تو بودی ، ای عزیز مهربان چون تو رفتی از بر مو(من) عمر مو بی حاصل است .
111-چرا سر گشتگی را یاد کردی (کردید) مرا با ناله وفریاد کردی (کردید)
مگر مهر غلی در دل نداشتی ؟ که ایام گذشته ر(را) یاد کردی (کردید)
112-پدر خوب است ومادر خیلی بهتر نهال بی عوض باشد برادر
هزاران گر نشیند دربرابر نمیآید زهیچ یک بوی برادر !
113-برادر جان برادر جان ، برادر برادر دانه ی یاقوت خواهر
اگر خواهر بمیرد در غریبی بگیریر پایه ی تابوت خواهر
114-که خواهر بی برادر ، خوش ندارد به هر مجلس که میره (می رود ) پشت ندارد
به هر مجلس که میره ، خوار وزاره به دست ماند که پنج انگشت نداره (ندارد)
مرثیه از زبان حضرت زینب :
115-گفت : ای برادر باجان ودل برابر من بیا که مرگ حسن ریخت خاک بر سر من
بیاکه شد دل زینب زغصه ریش آخر ! بیا که کرد معاویه کار خویش آخر
هنوز هجر نبی آورد به فریادم هنوز ماتم زهرا نرفته از یادم
هنوز دیده ی خونبار در سراغ علی (ع) است هنوز لاله ی دل داغ دار داغ علی است
زمانه رخت سیه باز دربرم نکند خدانکرده فلک بی برادرم نکند......
86-آنها که دل کباب دارند مایم(ماییم) گل دسته بزیر خاک دارند مایم ( ماییم )
آنها که کنار موج دریا هستند آن گوشه نشین موج دریا مایم ( ماییم).
87-اگر درد دلم هم چین بمونه ( بماند ) یقین دارم که بر مو (من) جان نمونه (نماند )
اگر درد دلم با کوه بگویم که کوه لرزه وخلق حیرو (حیران ) بمونه (بماند).
88-دل تنگی که مو(من) دارم که داره ؟ رخ زردی که مو ( من) دارم که داره؟
سخنها می شنوم از دوست ودشمن به دل صبری که مو ( من) دارم که داره(دارد)
89-مو( من) هرچه می کنم دل را ملامت که آتش از کف پایم برآمد
که هرچند می کنم که دل نسوزه دلم می سوزه تاروز قیومت (قیامت )
90-در آن خانه که بابا ناله می کرد شکایت با گلای لاله میکرد
سر بالین خود هیچ کس نمی دید بصد حسرت گیبان پاره می کرد (بکسر کاف)-----
91-دل مو (من) غم گرفته غم گرفته چو حمامی که دود و دم گرفته
که هرچند می کنم تعجیل به رفتن همین کوچ دامنم محکم گرفته
92-راه اومده یم ، تمام راه آومده یم این راه تمام خسته وزار اومده یم
مو (من) پنداشتم که مادرم برجایه حالاکه بیه( نیست ) مو به چه کار آومده یم ( امده ام )
93-دل مو چون جرس آخر صدا کرد ببین چرخ فلک با ما ( مو) چه ها کرد
مو از چرخ فلک گله ندارم که هرچه بر سرم آومد (آمد) خدا کرد ( بکسر کاف)
94-دو چشم براه در دارم خدایا عزیز ی در سفر دارم خدایا
به مو (من) می گند (می گویند ) عزیز تو می آیه به دل شوق دگر دارم خدایا
95-نوجوان مرده خبر از دل لیلی دارد ناله هایش اثر از گنبد مینا دارد
چون شب جمعه شود مادر هرمرده جوان بر سر قبر پسر شیون وغوغا دارد .-----
96-دوستان در بوستان چون عزم گل چیدن کنید اول از یاران دور افتاده ، یاد از من کنید
چون خبر ازمرگ من آید به نزدیک شما مجلسی با هم بگیرید ، شیون وماتم کنید
97-در غربت اگر درد بگیره بدن مو (من) که غسل دهد یا که ببرد کفن مو (من)؟
تابوت مرا سوی بلندی بگذارید شاید که خورد بوی وطن بر بدن مو ( من)
98-دلم تنگ است وتنگ است این دل مو (من) نه از فولاد نه از سنگ است دل مو (من)
اگر فولاد می بود می گداختم مگر شهر فرنگ است ، این دل مو (من)
99-دوستان ، همگی شما چطور دوستانید ؟عزیز مرا از سر راه بردارید !
برگرانید ، پهلوی خود بنشانید دو دیده ی روشن مرا بستانید ( بستونی)تلفظکنند .
100-دیدار تو از گل گلستان بهتر دیدار تو از ملک سلیمان بهتر !
دیدار که هر صبح ومسا ء می دیدم از کعبه واز مدینه وجان بهتر !
101-زدست که بنالم که خداکرد مرا تنها چو مرغان هوا کرد !
جدایی در میان خلق انداخت مرا از جان شیرینم جدا کرد !
102-شبا(شبها) که آتشون (آتشان) می داشته باشی (باشید ) دمادم یاد مو (من)
می کرده باشی ( باشید)
نوشتم نامه ای از پرده ی دل به پیش یکدگر می خوانده باشی (به فتح ش وسکون ی)
103-دلم زمرگ جوانان ، فغان وشین دارد فغان زمرگ غلی اکبر حسین دارد
خبر دهید جوانان اهل ایمان را که تا بپا بکنند ماتم جوانان را
که هرکه برده ، از او داغ نوجوان پسری در این مقدمه دارد زحال ما خبری .
نواهای زنانه :
104- غم نگذارد که ما بی غم نشینیم یک نفس دامن صحرا بگیرم مثل کوگ (کبک) در قفس
دامن صحرا بگیرم سر به صحرا برکنیم نه رفیق راه مانده ، نه بجان ما نفس !
105-تابوت غریبان بدم دروازه اصل ونسب غریب کسی نشناسه
گر بر سر او تاج منور باشد نام خوش او ، غریب بی کس باشد ( باشد )----
106-مآیم که بگریم که دلم خالی شو(شود) از کنج چشون(چشمان من)جوی آب جاری شو ( بضم ش)
مایم (می خواهم )که بگریم که زمین گل گرده (گردد) شاید که عزیزم به وطن راهی شو (شود)
107-آنجا که منم از غریب نام نبری ( نام نبرید) از نام بناکام غریب نام نبری ( بفتح ر وسکون ی)
مو( من ) سوخته ی راه غریبان شده یم مو سوخته را دو باره غریان نبر ی ( نبرید)
108-زدست راه غربت داد وبیداد زدست راه غربت ، ناله ی زار
نمی دونم کدوم خانه خرابی! کلید راه غربت را به مو داد؟
109-راه غربت مرا بجان آورده گوشت های مرا به استخوان آورده
بهره نخورد زخانمان وفرزند هر کس که جدایی بمیان آورده
110-آشنایی می توان کرد وجدایی مشکل است شربت روز جداییمثل زهر قاتل است
حاصل عمرم تو بودی ، ای عزیز مهربان چون تو رفتی از بر مو(من) عمر مو بی حاصل است .
111-چرا سر گشتگی را یاد کردی (کردید) مرا با ناله وفریاد کردی (کردید)
مگر مهر غلی در دل نداشتی ؟ که ایام گذشته ر(را) یاد کردی (کردید)
112-پدر خوب است ومادر خیلی بهتر نهال بی عوض باشد برادر
هزاران گر نشیند دربرابر نمیآید زهیچ یک بوی برادر !
113-برادر جان برادر جان ، برادر برادر دانه ی یاقوت خواهر
اگر خواهر بمیرد در غریبی بگیریر پایه ی تابوت خواهر
114-که خواهر بی برادر ، خوش ندارد به هر مجلس که میره (می رود ) پشت ندارد
به هر مجلس که میره ، خوار وزاره به دست ماند که پنج انگشت نداره (ندارد)
مرثیه از زبان حضرت زینب :
115-گفت : ای برادر باجان ودل برابر من بیا که مرگ حسن ریخت خاک بر سر من
بیاکه شد دل زینب زغصه ریش آخر ! بیا که کرد معاویه کار خویش آخر
هنوز هجر نبی آورد به فریادم هنوز ماتم زهرا نرفته از یادم
هنوز دیده ی خونبار در سراغ علی (ع) است هنوز لاله ی دل داغ دار داغ علی است
زمانه رخت سیه باز دربرم نکند خدانکرده فلک بی برادرم نکند.......
نواهایی کهذیلا خواهم نوشت : توسط بانو ک کبری صبوری نقل شده است که مادرش معصوم کوچی هم از نواخوانان معروف کوچ هستند وهنوز هر دو بزرگوار زنده هستند . والبته خاله کبری صوری بنام فاطمه نساء کوچی که در سال 1373 فوت نموده است هم از نواخوانان وذاکران معروف روستای کوچ بوده است وکبری صبوری ، این نواهارا از مادر وخاله اش یاد گرفته است واما نواها:
116-موهای ترا داغ پریسان دارد داغ تو مرا بی سر وسامان دارد
آیم بسر خاک تو بسیار بگریم شاید که ترا خاک پشیمان دارد
117-آیم بسر خاک تو روزی صد وبیست چشمان سر خاکتو بر مو مگریست
خود می دانی که از طاقت تو بی صبرم مادر تو خود می دانی که سوخته ی داغ تو کیست !
118-گردر خوابی تا ترا بیدار کنم گر در عرقی تا عرقت پاک کنم
درزیر عرق قطره ی آبی طلبی تا کور شوم قطره ی آبی به تو دم ( دهم )
119-تورا داشتم زمادر یادگاری گهی انگشتری ، گه گوشواری !
گهی بوسم گهی بر دیده گذارم که تا شاید دلم گیره قراری
120-چه شده مادر کلان ترم اول کعبه ، دوم تاج سرم
شما مردم نمی دانید بدانید مادر مرا داشته بجای پدرم ----
121-هلا مادر که وقت خیر واشد گل ونار وبهی از هم جدا شد
گل نار وبیهی ، نارنج خوش بو جدایی که به تکمیل خدا شد
122-در آن خانه که بابا ناله میکرد سفارش با گلای لاله میکرد
سر بالین خود هیچ کس نمی دید هزارارمان گریبان پاره می کرد
123-شما که امدید به پرسه ی ما به خورسندی ، دل رنجیده ی ما
شما که اومدید اخلاص خوانید قدم های شما رو دیده ی ما
124- یاد آن روزی که باهم سر سفره بودیم با هم سخنان نیک وبد گفته بودیم
نیک گفته بودیم ونیک اشنفته بدیم ایا سخن از جدایی کی گفته بدیم
125-در شب قتل حسین دیده ی گریان زینب داشت اندیشه ی فردای یتیمان زینب
چون خم زلف رسای علی اکبر خوابید سر شب تابه سحر خواب پریشان می دید ----
126- زینب به سکینه گفت که ای مونس جان چاک است ،چرا/ پیرهنت را دامان ؟
گفتا که نشانی یتیمان است این ! دردی است یتیمی که ندارد درمان
127-زینب به سکینه گفت که ای غمدیده چاک است چرا پیرهنت تا سینه ؟
گفتا که نشانه ی یتیمان است این چشمی که پدر بزیر خنجر دیده !
128-دل گرفته ی ما سخت مشکلی دارد نمرده ای دل قاسم ، عجب دلی دارد
کسی که مرده از آن داغ نوجوان پسری دراین مقدمه دارد زحال ما خبری
129- شما که آمدی ، رنجیده شده پای شما گل میریزد برقد وبالای شما
وزدور دهن می خوام، وز نقره زبان تا ور گوید عرض قدمهای شما !
130-آن جا که ترا کشتند چه بیدادی بود نه بانگ نماز ونه مسلمانی بود
آن جاکه ترا کشتند ، مادر نبود دستهای تو در حنای دامادی بود ----
131-آن جا نبودم که نقره پاشان کنم آنجا نبودم که جان به قربان کنم
آن جا نبودم ، بار سفر می بستی شاید که ترا زآن سفر پشیمان کنم
132-شما در غم چه ها کردی که مو همچون کنم نافه ای چون شیرین بر ترمه ات قربان کنم
هر چه که آید زدستم آن کنم در حکم خدا چاره ندارم ، چه کنم ؟
133-تابوت مرا بلند تر از باد کنی( کنید) تابوت مرا زچوب شمشاد کنی ( کنید )
تابوت مرا قدم قدم بگذارید در هر قدمی هزار فریاد کنی(کنید )ب ضم ک وفتح ن وسکون ی
134-افسوس که روح در بدن نیست مرا کردم سفری که آمدن نیست مرا
یاران وبرادران مرا یاد کنید با فاتحه ای روح مرا شاد کنید
135-چه شد مادر که با ما مهربان بود چو چتری بر سر ما سایه بان بود
کشیدند چتر دولت بر سر ما به قبرستان سپردند مادر ما ----
136- ما غمزده ها غمزده ای می طلبیم در کوه فرات خانه ای می طلبیم
در کوه فرات خانه ای نیست مرا مجنون شده ایم بهانه ای می طلبیم
137-بدیدم که گل از گلزار می رفت دو شمع نقره از بازار می رفت
هنوزخواستم جلوی خویش گیرم بدیدم که گل از دنبال می رفت
138-نارنج وترنج نورسید مادر ای اطلس سبز نورسید مادر
حالاکه بعقل خود رسیدی مادر تو مرغ شدی وبر پریدی مادر
139-ای کرببلا خانه خرابم کردی مهمانی ظلم بی حسابم کردی
در کرببلا بود مرا یک پسری بردی پسرم ودل کبابم کردی
140-در خانه دارم ناله های زار تو بریده دارم بقچه ها بر قد وبالای تو
بخدا زار می گردم که نبینم داغ تو با دو چشم خود بدیدم خاک در بانهای تو ----
141-نویسم نامه ای از بی نوایی ببندم بر پر مرغ هوایی
ببر ای مرغ به دست مادرم (دلبرم) ده بگو صد داد وبیداد از جدایی
142-بیا مادر بیا از مو(من) خبر گیر مو بیمارم سرم از غم بدر گیر
اگر روزی سرا غ مو بیایی سرای آخری را در نظر گیر
143-یتیمی درد بی در مان یتیمی یتیمی خواری دوران یتیمی
الهی طفل بی بابا نگردد اگرگردد دراین دنیا نگردد
144-درآن خانه که مو بیمار باشم غریب وناتوان وزار باشم
نبشد بر سر مو قوم وخویشی میان دوست ودشمن خوار باشم
145-زمانه رو به آبادی نداره دلی که غم گرفت شادی نداره
همان طفلی که نو آمد بدنیا زدست مرگ آزادی نداره---
146-شما که آومدید سر دار مایید چو شر بت بر لب بیمار مایید
شماکه آمدید باشید سلامت در این ماتمسرا ، غمخوار مایید
147-اگر ایام پیشتر را کنم یاد رگان جان مو ( من ) آید بفریاد
رگان جان مو از هم بسوزد شود خاکستر وخاکش برد باد
148-اسم دایی مبرید که ضررداره جانم مو( من) از غم دایی ، مرده ی قبرستونم ( قبرستانم)
شی گریان وروز سراغ پرسونم ( پدسانم) شاید که از غم دایی ، بر آید جونم (جانم)
149-برای دایی ( عمو ) جان میدهم مو(من) برای دایی ام( عمویم ) ایمان میدهم مو ( من)
همان کاغذ که از پیش دایی ( عمو) بیاید به آن ملک سلیمان می دهم مو( من)
150-شما پدارید که عمویم ( دایی ام) شده فراموش اگر اسمش برند خونم زند جوش
چشمان روشن مو (من) کور گردد اگر یک دم کنم آن را فراموش!-------
151- بیا از در درآ مهمان من شو نمک پاش دل بریان من شو
که روشنایی رفته از چشا مو ( چشمهایم ) بیا روشنایی چشمان من شو
152-امروز شمارا در مصیبتها می بینم شمارا در محنت تنها می بینم
دراین داغ شما ما هم شریکیم در این ماتم سرا همرا یک جا می بینم
153-در سرای دایی که رسیدم سلام کردم علیکی نشنیدم
به هر خاکی که دایی پانهاده به مثل تو تیا در پشمم کشیدم
154-دو تا بلبل زدست ما رها شد یکی مشکل ، یکی مشکل گشا شد
یکی در باغ شاهان جا گرفته یکی جارو کش امام رضا شد
155-کفتر بسر مو هوا کرد وبرفت روی به مشهد وامام رضا کرد وبرفت
خواستم که اورا زآب دیده برگردانم از آب دو دیده آشناکرد وبرفت ----
156-رفتم به غریبی که بسازم خانه از آب دو دیده ها نویسم نامه
این هم نامه ، این هم جواب نامه از بر گشتنم دگر خدا می دانه(می داند)
157-دلم از راهدور آزار داره (دارد) بروی سینه زخم مار داره
که مرهم می گذارم ، به نمی شه (نمی شود ) دلی که آرزوی دیدار داره
158-زدست دیده ودل هردو فریاد که هرچه دیده بیند ،دل کند یاد
بسازم خنجری نشش ، زپولاد زنم بردیده تا دل گردد آزاد
159-هر آن کس عاشقه ، از جان نترسد زبند کنده وزندان نترسد
دل عاشق بود گرگ گرسنه که گرگ از هی هی چوپان نترسد
160-آز آن روزی که مارا آفریدی بغیر از معصیت ف چیزی ندیدی
خداوندا بحق هشت وچارت زمو ( من) بگذر ، شتر دیدی، ندیدی!---
161-خدایا داد ازایت دل داد ازاین دل ددد که مو یک دم نگشتمشاد ازاین دل
چو فردا داد خواهان داد خواهند بگویم صد هزاران داداز این دل
162- مرا نه سر نه سامان آفریدند پریشان وپریشان آفریدند
پریشان خاطران رفتند درخاک مرا از خاک ایشان آفریدند
163-سری دارم که سامانش نمی بود غمی دارم که پایانش نمی بود
اگر باور نداری سوی من آی ببین دردی که درمانش نمی بود !
164- بود درد مو و درمانم از دوست بود وصل من وهجرانم از دوسن
اگر قصابماز تن وا کند پوست جدا هرگز نگردد جانم از دوست !
165- بپوشم شال وبفروشم قدک را بنازم گردش چرخ فلک را
بگردم آب دریاها سراسر ببرم هر دو دست بی نمک را ----
166-باز گو از قاسم ودامادیش از حنا بندان وعیش وشادیش
عیش قاسمشد مبدل با عزا بسته شد ازخون حنا بر دست وپا
باز گو میر علمدارت چه شد ای برادر ! یار وغمخوارت چه شد
قطع شد دست علمدار حسین کشته شد یاران بصد افغان وشین
باز گواز عمه ها وخواهران این سفر غزت دارند یا خوار وذلیل ؟
عمه ها وخواهرانت خواروزار چون اسیران فرنگ وزنگبار
جملگی بر ناقه ی عریان سوار (( واحسینم واحسینم واحسین )). عبارت واحسینم در چایان هر بیت در نوحه ی با توسط کل زنان حاضر در مجلس عزا تکرار وپی خوانی دسته جمعی می شود وزنان بر سر وسینه می زنند و زن خواننده اصلی بیت بعد را می خواند وباز میان بند یا همان عبارت داخل گیومه را تکرار می کنند .واما یک نوحه دیگرکه توسط زن ذاکر اهل بیت در مجلس عزا خوانده می شود وبقیه زنان ضمن همراهی او بر سر وسینه می زنند ویا بر سر خویش می زنند که اصطلاحا به آن سر واکردن ویا سر وازدن می گویند :
خواننده : خوش آمدید عزیزان دیر آمدید رفیقان گویا که از غریبان سیر امدید عزیزان
ای داد از غریبی فریاد از غریبی ( این عبارت دسته جمعی تکرار می گردد وبر سروسینه می زنند )
ای چرخ بی مروت افتاده ام به غربت غربت باما چه ها کرد بی خویش را قربان کرد
مارا زهم جدا کرد( ای داد از غریبی بی داد از غریبی ) دسته جمعی خوانند
از جور اهل کینه یتیم شده سکینه تاب قفس ندارم رحمی کن بحالم ای پادشاه علم
یاران دیدید چه ها شد طوفان بکربلاشد ( ای داد از غریبی بیداد از غریبی )
در کربلا خروشان ابر عزا بپا شد ما ها سیه پوشانیم یا فاطمه کجایی آسوده دل چرایی ؟
مگر تو در بهشتی آیا خبر نداشتی که کشته شد حسینت ضیاء نور عینت از غرفه سر بدر کن بر کشته ها نظر کن تا کشته ها ببینی زهرا به محشر آمد با حوریان سیه پوش
( ای داد از غریبی بیداد از غریبی= دسته جمعی خوانند )
پیراهن حسین را افکنده بر سر دوش ای شاه اگر ترا هست عقل وصیانت وهوش
حال حسین واصحاب یک دم مکن فراموش
ای داد از غربی بیداد از عریبی ( دسته جمعی خوانند واین نوع نوحه سرایی
امام حسین وحضرت زینب (ع)
مشکل دین را حسین
زینب آسان کرد ورفت کربلا را خوابگاه نوجوانان کرد ورفت در ره معشوق هفتادودو قربانی نمود پا بپای زینبش اجرای فرمان کرد ورفت گرمحاسن را حسین با خون سر رنگین نمود زینب از خون سرش گیسو پریشان کرد ورفت زینب امر شاه دین را یک بیک اجرا نمود تا حسین ویرانه ای را باغ رضوان کرد ورفت بعدشاهنشاه زینب شاهکاریها نمود سرزمین کربلا را کوی جانان کرد ورفت وقت رفتن آن چنان بی طاقت وبی تاب شد عرش حق را گوییا چون بید لرزان کرد ورفت رهنمای شصت وشش زن گشت زینب در سفر راه پیمایی نمود وخطبه عنوان کرد ورفت استقامت کرد زینب مجلس ابن زیاد با تکلم کوفیان را مات وحیران کرد ورفت وارد شام بلاگردید ناموس خدا گوهری را از حسین درخاک پنهان کرد ورفت کس ندیده خواهری را همچو زینب در جهان آنکه مارا در جهان پیوسته گریان کرد ورفت ازتو(مشمولی) تمنا می نماید یا حسین بگذر از جرمش که اووصف تو عنوان کرد ورفت-------بوستا حسینی- رضا معصومی - انتشارات گلی - صص 96-97 شاعر ک مشمولی
----برج دین راتاابد تابنده اختر زینب است بحر هستی را یقین رخشنده گوهر زینب است سربسر گیتی عرض باشد جوهر زینب است بعدزهرا عصمت خلاق اکبر زینب است دختر نیک اختر زهرای اطهر زینب است......پایه قدر وجلالش برتر از چرخ بلند وصف ذات حضرتش افزون بود از چون وچند آنکه کلثوم وصفورا بر قدومش سر نهند آنکه گر سازد قبول ازجان ودل منت کشند خدمتش صبخ ومسا، حوا وهاجر زینب است --------
خدمتش را مشتری ازجان ودل کرده قبول بر بقاءدین ختم المرسلین ، اصل الاصول پیش ماه طلعتش خورشید بنماید افول آفتاب برج عصمتزینت دوش رسول خواهر سبطین ومحبوب پیمبر زینب است-----قصر امکان را وجودش نا ابدباشد مکین ماسوا از خرمنعز وجلالش خوشه چین قدسیان سایند بر خاک کف پایش جبین با پمین جاه وجلال وعزت وشوکت ببین در زمین کربلا بی یار ویاور زینب است ------
مات وحیران است در شان ومقام او عقول نطق ما الکن، بمدح آن مهین دخت رسول کاخ قدرش را زجان روح الامین دارد قبول مظهر پروردگار حی داور زینب است ----به نقل ازهمان منبع فوق-صص106-107
میخورد بر بام خانه یادم آمد کربلا را، ...
دشت پرشور و بلا را،...
گردش یک ظهر غمگین،...
گرم و خونین،...
لرزش طفلان نالان،...
زیر تیغ و نیزه ها را،...
با صدای گریه های کودکانه...
وندرین صحرای سوزان،...
میدود طفلی سه ساله...
پر زناله ،... دلشکسته ،... پای خسته... باز باران ، ...قطره قطره،...
میچکد از چوب محمل،... آخ باران ...
کی بباری برتن عطشان یاران ...
ترکنند از آن گلو را...
آخ باران ...
آخ باران...
خان از ایشان میپرسد : وقتی اموالت به سرقت میرفت تو کجا بودی؟ و مرد در جواب میگوید من خوابیده بودم !
خان میگوید : چرا خوابیدی که مالت را ببرند ؟ و مرد در این لحظه آن چنان پاسخی میدهد که استدلالش در تاریخ ماندگار و سرمشق آزادی خواهان می شود .
مرد میگوید : من خوابیده بودم , چون فکر میکردم تو بیداری .........!
خان بزرگ زند لحظه ای سکوت میکند و دستور جبرالن خسارت او را می دهد . آری باید بزرگان مملکت بیدار باشند تا مردم آسوده بخوابند .
سلام نواهای زیر که توسط زنان روستای کوچ در مجالس عزا ی زنانه خوانده می شود و تعدادی از این نواها گاهی در پشت کار قالیبافی ویا در هنگام دروی گندم ویا در شبهای زمستان در مراسم آتشانی به عنوان فراقی در دوری از مسافر به غربت رفته ویا سربازی که درشهری دور سربازاست ئغریب است و یا در دوری از یار ئدوست وخواهر وبرادر و-که از هم جدا شده اند- به عنوان فراق خوانده می شود وبیانگر درد وفراق وجدایی است واما برگردیم به مجلس نواخوانی زنانه :
بصد خواری بزرگ کردم درختی که درسایه ش نشینم گاه ووقتی سمال آمد درخت ازریشه برکند بسوزد این چنین طالع و بدختی.
2-ای چرخ فلک چرا چنینم کردی ؟ برسنگ زدی ونگین نگینم کردی
دراول عمر خود ندیدم خوبی در آخر عمر گوشه نشینم کردی.
3-غربت خراب ومو خراب غربت مو(من) گوشه نشین آفتاب غربت
شاالله که نیایه آب از غربت تا مو نکشم جور وجفا ازغربت .
4- در غریبی ناله کردم ، هیچ کس یادم نکرد در قفس جان دادم وصیاد ، آزادم نکرد
همتی می خواستم ازگردش چرخ فلک چرخ بی همت خرابم کرد وآزادم نکرد.
5-آنجا که غریب ناله ی زار کند آنجا که غریب ، روی به دیوار کند
آنجا که غریب ، شربت آبی طلبد مادر نبود که گریه بسیار کند.
6-آنجا نبودم که نقره پاشون کنم آنجا نبدم (نبودم) که جانرا قربون کنم
آندم که تو خود بار سفر می بستی مو خود بکشم ، ترا ، پشیمون کنم .
7-الهی در غریبی ، کس نمیرد فراق راه دور هیچ کس نبیند
فراق راه دوری که مو دیدم ، مسلمان ف نشنود ، کافر نبیند.
8-زدست مرگ،بیکس مانده یم مو (من) چومجنون ستمکش مانده یم مو (من)
زدست مرگهای ناگهانی بخاک پای هرکس ، مانده یم مو(=من).
9-ما غم زده ها که روی ، به بغداد کنم (= کنیم) از کوچک واز بزرگ خود یاد کنم (کنیم)
از کوچک وازبزرگ، کسی زنده نماند در کعبه ودرمدینه ، فریاد کنم (=کنیم).
اززبان خواهر متفی:10- یارب چه مشد (چه می شد) مرگ برادر نمبد (نمی بود) این شال عزا برسر خواهر، ن م بد (= نمی بود)
یارب ، چه میشد که خواهرا می مردند این داغ گران بر دل خواهر ن م بد ( نمی بود).
از زبان زن تسلیت گو :11-ای خواهر دلکباب ، چونت پرسم ؟ بنشسته به درد وداغ ، چونت پرسم ؟
غمهای جان وجملگی بر دل مو (ما) ای سوخته ی نامراد چونت ، پرسم ؟.
تسلیت گو :12- ما آومده یم باز که احوال بپرسم ( بپرسیم) احوال جدایی وشب تار بپرسم (بپرسیم)
چونید ،زغمها وچون ؟می باشید احوال شما ، مونس وغمخوار، بپرسم(=بپرسیم).
اززبان صاحب عزا:13-بیا بنشین واول از وطن گوی دوم از آن گل شیرین سخن ، گوی
سخنهایی :ه آن گل ، با شما گفت بیا بنشین ویک یک را به من، گوی.
از زبان زن صاحب عزا: 14-دیدی که فلک به ما چه بیدادی در گوشه بگشت وغم مرا ،وادی، کرد(وادیکرد= پیدا کرد).
در گوشه بدم (بودم) وغم نمیشناخت مرا روستان بگریست ودشمنان شادی کرد .
از زبا ن تسلیت گو:154-چنو ناله مکن که جان ندارم توانای ناله ی سوزان ندارم
چنو باران غم باریده بر دل که مو درد ترا درموان ندارم .
از زان صاحب عزا : 16- بیا تا ما وتو همراز باشم ( باشیم )چو کفتربر گلوی چاه ، باشم
اگر فکفتر نناله ، ما بالم ( بنالیم) زحال یک دگر آگاه ، باشم (باشیم).
از زبان خواهر متوفی :
17- در دل خواهرو(خواهران) چنین ، می باشه با داغ وفراق ف هم نشین می باشه (می باشد
با داغ وفراق وبا غم واندیشه تا روز قیامت این چتین می باشه .
جواب زن صاحب عزا :18- آن خواهر دلکباب مو (من) خواهم بود بنشسته به دردوداغ ف مو خواهم بود
غمهای جهان وجملگی بر دل مو آن سوخته ی نامراد ، مو خواهم بود .
صاحب عزا:
19-شما که امدید پرسید که چونم ؟چو مرغ سربریده ، غرق خونم
چولاله داغ دارم بردل خود چو گلهای بنفشه ف سر نگونم
صاحب عزا :20-آن گل که کشید خط، بر دیوار خونه بگفتا مو روم ،این خط بمونه
اگر قومو(قومان) بیاند (بیند)احوالف پرسند بگو بگریخت از دست زمونه (زمانه)م
صاحب عزا :21- فلک بر بام ما رازینه(=راه پله ساختمان راگویند) داره فلک با دل پر کینه داره
یه هر سال وبه هریک نیمه ی سال فلک از ما عزیز برده داره (دارد) .
صاحب عزا از زبان متوفی بخواند :22-در اول فصل جوانی بی سر وسامان شدم با هزاران آرزو پابند این زندان شدم
در جوانی قسمتم شد کنج این محنت سرا یارب آزادی رسان ف پیرغم دوران (کنعان) شدم .
23- صاحب عزا :یارب چه کنم ؟ که این دلم پر درده رنگم چو حنا وگونه ی مو (من) زرده
چرخ همه همسران مو در گرده چرخ من بی چاره چنین ناگرده.
24- افسوس که چرخ همدمم ،بی دم شد پشتم چو کمان آهنی بود ، خم شد
آن آینه دل که روشنایی می داد زنگار گرفت وروشنایی کم شد .
صاحب عزا:25-افسوسکه مرگ بی حبر می آید پیمانه که پرشود ، اجل می آید
هرنیک وبدی که می کنیم دردنیا فردای قیامت بنظر می آید.
تسلیت گو:26-افسوس که آدمای دانا رفتند شیرین سخنان مجلس آرا رفتند
آنها که بصد زبان سخن می گفتند چون باد شدند به کوه وصحرا رفتند.
27-ازبان صاحب عزا: چه شد آن کس که با ما مهربان بود چو چتری برسر ما سایه بان بود
چو چتر افتاد ومو (من) حیران بماندم چو چوب خشک در صحرا بموندم (بماندم).
28-اززبان متوفی خوانند:دریغا من ندانستمطریق زندگانی را که بیهوده تلف کردم ایام جوانی را
کشیدم زحمت بسیار بپای هرکس ونا کس ندانستم بقایی نیست این دنیای فانی را .
29تسلی تگو در مرگ جوان ازدسترفته جوانان زار میرند زار میرند(می روند) به گل مانند که بر گلزار میرند(می روند )
به گل مانند چو گلهای صباحی بصد حسرت بزیر خاک میرند (=میروند).
در مرگ جوان ازدست رفته خوانند:30-امروز مرا گریه بکار افتاده از گوشه باغ ما نهال افتاده
از گوشه ی باغ ما نهال سبزی این دیده ی روشنم ، غبار افتاده .
صاحب عزا ـ31-ای فلک سر گشته ی اهل فناکردی مرا از چمن انداختی ، از جان جدا کردی مرا
ای فلکف رحمی نکردی بر من واحوال من چون سیه پوشان دشت کربلا کردی مرا .
32-صاحب عزا خطاب به متوفی خواند :گر مو زچنین روز خبر می داشتم دیدار زدیدار تو کی بر می داستم
کی میگذاشتم کهدیده بر خاک نهی خاک قدمت بدیده بر می راشتم.
در مرگ جوان خوانند :
33جوان بودی که نخل تور (ترا) ببستند جوانان دگر در غم نشستند
جوان بودی ، زخود بهره ندیدی بصد حسرت سر خاکت ببستند .
----در مرگ مادر :
34مادر که مرا بناز می داشت برفت غم بر دل مو روا نمی داشت برفت
آن کس که مرا به غم نمب تونست(نمی توانست) دید بر اسب اجل نشست وچون باد برفت .
صاحب عزا :35-دیدی که چه شد طالع فیروزم دیدی که بکام دشمنان شد روزم
مو(من)جامه شب رنگ نمی پوشیدم از جامه ی شب رنگ بتر شد روزم.
صاحب عزا :36-چه طالع بود یارب طالع ما دراین عالم چه اومد برسر ما
همان ابری که از دریا بر آمد نبارید تا نیامد بر سر ما .
خطاب به متوفی :37قدت شمشاد وناخنها قلم بود دراین ایام سوگ تو، ستم بود
دراین موقع که گلها گشته نمناک قد شمشاد تو افتاده یر خاک .
در مرگ برادر : 38- هرکس که برادر عزیزی دارد درنقره نشانده که نگیی دارد
هرکس که ندارد زقیامت خبری ازروی دلم نشانه ای بر دارد.
39- در خاک تویی وبر سر خاک مویم (منم) بی غم تویی بغم گرفتار مویم (منم)
تو تکیه بجای جاودانی زده ای با طعنه ی دشمنان گرفتار مویم (منم).
خطاب به متوفی بر سر خاک متوفی :40-آیم بسر خاک تو روزی صد وبیست خشتای سر لحد بحالم مگریست گرازتو بپرسند سر خاکت کیست ؟ خود می دانی که سوخته ی زار تو کیست !
41- در مرگ عزیز ازدست رفته :
فلک ! کور شی (شوی) که کور کردی چراغم ببردی بلبل خوش خوان باغم
ببردی بلبلم ، زندان نمودی دگر بلبل نمی خواند بباغم!
42- از سر کوی شهادت خبری می آید ناله ی سوخته ی با اثری می آید
می رود هوش زسرم صاحب این ناله که کیست ؟ یا که این دود کباب از جگری می آید!
43-گر طالع بر قرار می بود مرا با شهر کسان چه کار می بود مرا
با شهر کسان وبا دیارمردم در خانه ی ما قرار می بود مرا.
44- مرا باور نمی آید که ماه از آسمان رفته مرا باور نمی آید که خورشید از جهان رفته
از آن ماه وازان ابرو وزان محراب پیشانی مرا باور نمی آید عزیزم از میان رفته .
45-سیه طالع زمادر زاده بودم بغمهای جهان آماده بودم
در آن روزی که طالع می نوشتند یقین مو از قلم افتاده بودم (این مورد درفراقی ها ودوبیتیها مشترک خوانده می شود )
46-برخیز ته (تا) برم (برویم) ازاین ولایت من وتو تو دست مرا بگیر ومو دامن تو
جایی برویم که هردو بیمار شویم تو از غم بیکسی ومو از غم تو .
47--سرت بردار ته (تا) مو رویت ببینم کمند طاق ابرویت ببینم
کمند طاق ابرو گرد گرفته به دسمال کتان گردش بگیرم .
48- زینت دوش نبی روی زمین جای تو نیست دامن دشت بلا منزل وماوای تو نیست
هر کجا می نگرم آن رخ تو جلوه گر است جای یک بوسه ی من بر همه اعضای تو نیست .
49-شب نیست که آهم بثریا نرسد از چشم ترم قطره به دریا نرسد
ترسم که دگر هیچ نباشد روزی دیدار به دیدار رسد یا نرسد .
50- فلک با عترت طاها بسی جور وجفا کردی تو آن ظلمی که اندر کربلا کردی ، کجا کردی ؟
دل عالم بسوزد از برای کشتن قاسم تو جسمش طوتیا (توتیا ) کردی ، کجا کردی ؟
51-فلک زد بر بساطم پشت پایی که هر خاشاک من افتاده جایی
بجان مب پرورد او حاصلی را در آخر بشکند صاحب دلی را .
52-فلک دانی که من این دم غریب کنج زندانم بده مهلت که تا بینم دمی روی عزیزان
عزیزانم که زندانند اگر بینند مرا یک دم دگر آزاد می گردم از این حال پریشانم .
53-الف بودم زداغت دال گشتم گلی بودم زداغت خار گشتم
گلی بودم میان تازه گلها زداغت بی پر وبی بال گشتم .
54- ما غمزده ها زکربلا می آییم پوشیده سیاه به هر عزا می آییم
ما غمزده ها حسین را ناداریم (بگذاردیم) ایا به چه رو زکربلا می آییم .
55-ای تشنه لب تو طاقت خنجر نداشتی گویا غریب بودی ومادر نداشتی
غسلت که داد ، کفنت را که برید ودوخت بر حالت غریبی تو ایا دل که سوخت ؟
56- سفر کردی سفر دور کردی خودت زرد ومرا رنجور کردی
سفر کردی که غم ازدل برویید دو چشم روشنم را کور کردی !
57- ببردند گل گل از گلخانه بردند ببردند گل به غسالخانه بردند
دمی که آب کافورش بریزند رمق از پا ونور ازدیده بردند.
58-فلک چو طرح جدایی میان ما انداخت ببین ترا بجا ومرا کجا انداخت
تورا به کنج لحد ومرا به غربت وغم که ؟ سنگ تفرقه اندر میان ما انداخت .
59- ای فلک سر گشته ی اهل فنا کردی مرا از چمن انداختی از جان جدا کرذدی مرا
ای فلک رحمی نکردی بر من واحوال من چون سیه پوشان دشت کربلا کردی مرا .
60- فراق رنگ مرا هم چو کهربا کرده رفیق روز وشبم را زمن جدا کرده
اگر به ملک غریبی بهم رسیم روزی ببین که داغ جدایی به من چها کرده !
61-سفید مرغی بدم (بودم ) بر شاخ پسته به هر سو مینگرم بالم شکسته
به هر سو مینگرم نه قوم ونه خویش غبار بیکسی بر مو (من) نشسته-----
62-سفید مرغی بدم (بودم) بر شاخساری بخوار می گرانم روزگاری
بخواری میگذرانم روز وشی را که شاید این دلم گیره قراری
63-تابستونه بر لب بومت (بامت) خواهم بر سبزه وبر آب روانت خواهم
بر سبزه و بر آب روان جای تو نیست بر خیز وبیا که میان همسرانت خواهم .
64- تابستونه وعالم آورده خوشی از چوبک تر چه غنچه ها بر جوشید مردم همگی سرخ وسفید می پوشند مو از غم تو شال عزا خواهم پوشید.-----
65-شبهای دراز که ناله ی زار کنم چون مار گزیده روی به دیوار کنم
مردم گویند که ناله ی زار تو چیست ؟ مو(من9 ناله ی زار برای غمخوار کنم
66-ای دوست خوش آمدید به غم خانه ی ما روشن کردید خانه ی ویرانه ی ما
شیرین تر ازاین سخن نمی تونم گفت هر جا که قدم گذاردید بر دیده ی ما
67-بر کنده شده سنگ سر صفه ی ما بر کنده شده سلام هر روزه ی ما
دیدار که هر صبح ومساء می دیدم بر کنده شده دیدار هر روزه ی ما
68-چه می بود گر فلک درمانده می بود زروی آدمی شرمنده می بود
چه می بود آدمی مثل گیاهی گهی می مرد ، گهی هم زنده می بود.
69-ای چرخ فلک خرابی از کینه ی توست بیدادگری پیشه ی دیرینه ی توست
ای خاک اگر سینه ی تو بشکافند بس گوهر قیمتی که در سینه ی توست
70- یک نیم دلم کباب ویک نیم خراب یک نیم بسوخت زداغ ونیمی زفراق
گر داغ وفراق هردو بیایند بر مو (من) از داغ ننالم که بسوختم زفراق-----
71-جوانها می روند دسته به دسته جوانها می روند نالان وخسته
جوانها می روند که گل بچینند قد رعنای تو در خاک نشسته
72-ای روست خوش آمدید صفا آوردید صد خدمت شایسته بجا آوردید
صد رحمت وآفرین بر آن عقل شما امروز بزرگتری بجا آوردید
73-غبار از روی دنیا کم نمی شه دل مو هم دمی بی غم نمی شه
دل مو چون مثال نان خشکی ز آب حوض کوثر نم نمی شه (نمی شود)
74-خوش آمدید که خوش آمد مرا زآمدنت هزار جان گرامی فدای یک قدمت
هزارجان گرامی فدای چهره ی ماهت که گشت جان ودلم روشن از صفای قدمت .
75-پیشون سرا گرد وغبار آورده چهار گوش سرا بنفشه بارآورده
دیدار که هر صبح ومساء می دیدم امروز خدا زمو (من) زوال آورده ..-----
76فلک از مو (من) چه می خواهی جوانم نه دنیا دیده ام نه شاد کام
برو بر مله ی (محله ) ی پیران گذر کن اگر پیری نباشه مو (من ) غلامم.
77-افسوس که گل رخان کفن پوش شدند از خاطر یک دگر فراموش شدند
آنها که بصد زبان سخن می گفتند یارب ! چه شنیده اند که خاموش شدند.
78-کدوت صیاد تیر مارین زد نه در خواب ونه در بیداریم زد
الهی بشکند دست تو صیاد که تیر بر خوشه ی ملواریم زد (مروارید منظوراست)
79-دو چشم بر راه دارم کی می آیی/ دل پرآه دارم کی می آیی؟
مثال روزه داران دذر شب عید نظر برراه دارم کی می آیی؟
80- ای که بر خاک من تازه جوان می گذری هیچ داری زدل مادر پیرم خبری ؟
نوجوان بودم آرزو بسی داشت دلم لیک نیردم من ازاین غمر فانی ثمری.----
81-بیا ازدر درآ مثل همیشه غمهایت از دلم بیرون نمی شه
غمهایت بر دلم گشته درختی که کرده شاخ وبال انداخته ریشه
82-چنان زردم که زردآلو نباشد به رنگ من گل آلو نباشد
چنان زرد وضغیف ونا توانم بنفشه در کنار جو نباشد
83-می پنداشتم عزیزم هنیشگی خواهد بود چون نقره ی خوب دورنگین خواهد بود
نمی دونستم زبخت بر گشته ی خود مو زنده ویار زیر زمین خواهد بود
84-گریاد کنم دولت ودوران خوره (خودرا) صد چاک دهم بخیه ی گریبان خوره (خودرا)
صد چاک دهم بخیه ی نو دوخته را تا خلق ببینند جگر سوخته ره (را)
از زبان دختر متوفی :
85-در سرای بابا که رسیدم سلام کردم علیکی نشنیرم
همان خاکی که بابا پانهاده مثال سرمه بر چشمم کشیدم.
صاحب عزا خواند :
76فلک از مو (من) چه می خواهی جوانم نه دنیا دیده ام نه شاد کام
برو بر مله ی (محله ) ی پیران گذر کن اگر پیری نباشه مو (من ) غلامم.
77-افسوس که گل رخان کفن پوش شدند از خاطر یک دگر فراموش شدند
آنها که بصد زبان سخن می گفتند یارب ! چه شنیده اند که خاموش شدند.
78-کدوت صیاد تیر مارین زد نه در خواب ونه در بیداریم زد
الهی بشکند دست تو صیاد که تیر بر خوشه ی ملواریم زد (مروارید منظوراست)
79-دو چشم بر راه دارم کی می آیی/ دل پرآه دارم کی می آیی؟
مثال روزه داران دذر شب عید نظر برراه دارم کی می آیی؟
80- ای که بر خاک من تازه جوان می گذری هیچ داری زدل مادر پیرم خبری ؟
نوجوان بودم آرزو بسی داشت دلم لیک نیردم من ازاین غمر فانی ثمری.----
81-بیا ازدر درآ مثل همیشه غمهایت از دلم بیرون نمی شه
غمهایت بر دلم گشته درختی که کرده شاخ وبال انداخته ریشه
82-چنان زردم که زردآلو نباشد به رنگ من گل آلو نباشد
چنان زرد وضغیف ونا توانم بنفشه در کنار جو نباشد
83-می پنداشتم عزیزم هنیشگی خواهد بود چون نقره ی خوب دورنگین خواهد بود
نمی دونستم زبخت بر گشته ی خود مو زنده ویار زیر زمین خواهد بود
84-گریاد کنم دولت ودوران خوره (خودرا) صد چاک دهم بخیه ی گریبان خوره (خودرا)
صد چاک دهم بخیه ی نو دوخته را تا خلق ببینند جگر سوخته ره (را)
از زبان دختر متوفی :
85-در سرای بابا که رسیدم سلام کردم علیکی نشنیرم
همان خاکی که بابا پانهاده مثال سرمه بر چشمم کشیدم.
صاحب عزا خواند :
86-آنها که دل کباب دارند مایم(ماییم) گل دسته بزیر خاک دارند مایم ( ماییم )
آنها که کنار موج دریا هستند آن گوشه نشین موج دریا مایم ( ماییم).
87-اگر درد دلم هم چین بمونه ( بماند ) یقین دارم که بر مو (من) جان نمونه (نماند )
اگر درد دلم با کوه بگویم که کوه لرزه وخلق حیرو (حیران ) بمونه (بماند).
88-دل تنگی که مو(من) دارم که داره ؟ رخ زردی که مو ( من) دارم که داره؟
سخنها می شنوم از دوست ودشمن به دل صبری که مو ( من) دارم که داره(دارد)
89-مو( من) هرچه می کنم دل را ملامت که آتش از کف پایم برآمد
که هرچند می کنم که دل نسوزه دلم می سوزه تاروز قیومت (قیامت )
90-در آن خانه که بابا ناله می کرد شکایت با گلای لاله میکرد
سر بالین خود هیچ کس نمی دید بصد حسرت گیبان پاره می کرد (بکسر کاف)-----
91-دل مو (من) غم گرفته غم گرفته چو حمامی که دود و دم گرفته
که هرچند می کنم تعجیل به رفتن همین کوچ دامنم محکم گرفته
92-راه اومده یم ، تمام راه آومده یم این راه تمام خسته وزار اومده یم
مو (من) پنداشتم که مادرم برجایه حالاکه بیه( نیست ) مو به چه کار آومده یم ( امده ام )
93-دل مو چون جرس آخر صدا کرد ببین چرخ فلک با ما ( مو) چه ها کرد
مو از چرخ فلک گله ندارم که هرچه بر سرم آومد (آمد) خدا کرد ( بکسر کاف)
94-دو چشم براه در دارم خدایا عزیز ی در سفر دارم خدایا
به مو (من) می گند (می گویند ) عزیز تو می آیه به دل شوق دگر دارم خدایا
95-نوجوان مرده خبر از دل لیلی دارد ناله هایش اثر از گنبد مینا دارد
چون شب جمعه شود مادر هرمرده جوان بر سر قبر پسر شیون وغوغا دارد .-----
96-دوستان در بوستان چون عزم گل چیدن کنید اول از یاران دور افتاده ، یاد از من کنید
چون خبر ازمرگ من آید به نزدیک شما مجلسی با هم بگیرید ، شیون وماتم کنید
97-در غربت اگر درد بگیره بدن مو (من) که غسل دهد یا که ببرد کفن مو (من)؟
تابوت مرا سوی بلندی بگذارید شاید که خورد بوی وطن بر بدن مو ( من)
98-دلم تنگ است وتنگ است این دل مو (من) نه از فولاد نه از سنگ است دل مو (من)
اگر فولاد می بود می گداختم مگر شهر فرنگ است ، این دل مو (من)
99-دوستان ، همگی شما چطور دوستانید ؟عزیز مرا از سر راه بردارید !
برگرانید ، پهلوی خود بنشانید دو دیده ی روشن مرا بستانید ( بستونی)تلفظکنند .
100-دیدار تو از گل گلستان بهتر دیدار تو از ملک سلیمان بهتر !
دیدار که هر صبح ومسا ء می دیدم از کعبه واز مدینه وجان بهتر !
101-زدست که بنالم که خداکرد مرا تنها چو مرغان هوا کرد !
جدایی در میان خلق انداخت مرا از جان شیرینم جدا کرد !
102-شبا(شبها) که آتشون (آتشان) می داشته باشی (باشید ) دمادم یاد مو (من)
می کرده باشی ( باشید)
نوشتم نامه ای از پرده ی دل به پیش یکدگر می خوانده باشی (به فتح ش وسکون ی)
103-دلم زمرگ جوانان ، فغان وشین دارد فغان زمرگ غلی اکبر حسین دارد
خبر دهید جوانان اهل ایمان را که تا بپا بکنند ماتم جوانان را
که هرکه برده ، از او داغ نوجوان پسری در این مقدمه دارد زحال ما خبری .
نواهای زنانه :
104- غم نگذارد که ما بی غم نشینیم یک نفس دامن صحرا بگیرم مثل کوگ (کبک) در قفس
دامن صحرا بگیرم سر به صحرا برکنیم نه رفیق راه مانده ، نه بجان ما نفس !
105-تابوت غریبان بدم دروازه اصل ونسب غریب کسی نشناسه
گر بر سر او تاج منور باشد نام خوش او ، غریب بی کس باشد ( باشد )----
106-مآیم که بگریم که دلم خالی شو(شود) از کنج چشون(چشمان من)جوی آب جاری شو ( بضم ش)
مایم (می خواهم )که بگریم که زمین گل گرده (گردد) شاید که عزیزم به وطن راهی شو (شود)
107-آنجا که منم از غریب نام نبری ( نام نبرید) از نام بناکام غریب نام نبری ( بفتح ر وسکون ی)
مو( من ) سوخته ی راه غریبان شده یم مو سوخته را دو باره غریان نبر ی ( نبرید)
108-زدست راه غربت داد وبیداد زدست راه غربت ، ناله ی زار
نمی دونم کدوم خانه خرابی! کلید راه غربت را به مو داد؟
109-راه غربت مرا بجان آورده گوشت های مرا به استخوان آورده
بهره نخورد زخانمان وفرزند هر کس که جدایی بمیان آورده
110-آشنایی می توان کرد وجدایی مشکل است شربت روز جداییمثل زهر قاتل است
حاصل عمرم تو بودی ، ای عزیز مهربان چون تو رفتی از بر مو(من) عمر مو بی حاصل است .
111-چرا سر گشتگی را یاد کردی (کردید) مرا با ناله وفریاد کردی (کردید)
مگر مهر غلی در دل نداشتی ؟ که ایام گذشته ر(را) یاد کردی (کردید)
112-پدر خوب است ومادر خیلی بهتر نهال بی عوض باشد برادر
هزاران گر نشیند دربرابر نمیآید زهیچ یک بوی برادر !
113-برادر جان برادر جان ، برادر برادر دانه ی یاقوت خواهر
اگر خواهر بمیرد در غریبی بگیریر پایه ی تابوت خواهر
114-که خواهر بی برادر ، خوش ندارد به هر مجلس که میره (می رود ) پشت ندارد
به هر مجلس که میره ، خوار وزاره به دست ماند که پنج انگشت نداره (ندارد)
مرثیه از زبان حضرت زینب :
115-گفت : ای برادر باجان ودل برابر من بیا که مرگ حسن ریخت خاک بر سر من
بیاکه شد دل زینب زغصه ریش آخر ! بیا که کرد معاویه کار خویش آخر
هنوز هجر نبی آورد به فریادم هنوز ماتم زهرا نرفته از یادم
هنوز دیده ی خونبار در سراغ علی (ع) است هنوز لاله ی دل داغ دار داغ علی است
زمانه رخت سیه باز دربرم نکند خدانکرده فلک بی برادرم نکند......
76فلک از مو (من) چه می خواهی جوانم نه دنیا دیده ام نه شاد کام
برو بر مله ی (محله ) ی پیران گذر کن اگر پیری نباشه مو (من ) غلامم.
77-افسوس که گل رخان کفن پوش شدند از خاطر یک دگر فراموش شدند
آنها که بصد زبان سخن می گفتند یارب ! چه شنیده اند که خاموش شدند.
78-کدوت صیاد تیر مارین زد نه در خواب ونه در بیداریم زد
الهی بشکند دست تو صیاد که تیر بر خوشه ی ملواریم زد (مروارید منظوراست)
79-دو چشم بر راه دارم کی می آیی/ دل پرآه دارم کی می آیی؟
مثال روزه داران دذر شب عید نظر برراه دارم کی می آیی؟
80- ای که بر خاک من تازه جوان می گذری هیچ داری زدل مادر پیرم خبری ؟
نوجوان بودم آرزو بسی داشت دلم لیک نیردم من ازاین غمر فانی ثمری.----
81-بیا ازدر درآ مثل همیشه غمهایت از دلم بیرون نمی شه
غمهایت بر دلم گشته درختی که کرده شاخ وبال انداخته ریشه
82-چنان زردم که زردآلو نباشد به رنگ من گل آلو نباشد
چنان زرد وضغیف ونا توانم بنفشه در کنار جو نباشد
83-می پنداشتم عزیزم هنیشگی خواهد بود چون نقره ی خوب دورنگین خواهد بود
نمی دونستم زبخت بر گشته ی خود مو زنده ویار زیر زمین خواهد بود
84-گریاد کنم دولت ودوران خوره (خودرا) صد چاک دهم بخیه ی گریبان خوره (خودرا)
صد چاک دهم بخیه ی نو دوخته را تا خلق ببینند جگر سوخته ره (را)
از زبان دختر متوفی :
85-در سرای بابا که رسیدم سلام کردم علیکی نشنیرم
همان خاکی که بابا پانهاده مثال سرمه بر چشمم کشیدم.
صاحب عزا خواند :
86-آنها که دل کباب دارند مایم(ماییم) گل دسته بزیر خاک دارند مایم ( ماییم )
آنها که کنار موج دریا هستند آن گوشه نشین موج دریا مایم ( ماییم).
87-اگر درد دلم هم چین بمونه ( بماند ) یقین دارم که بر مو (من) جان نمونه (نماند )
اگر درد دلم با کوه بگویم که کوه لرزه وخلق حیرو (حیران ) بمونه (بماند).
88-دل تنگی که مو(من) دارم که داره ؟ رخ زردی که مو ( من) دارم که داره؟
سخنها می شنوم از دوست ودشمن به دل صبری که مو ( من) دارم که داره(دارد)
89-مو( من) هرچه می کنم دل را ملامت که آتش از کف پایم برآمد
که هرچند می کنم که دل نسوزه دلم می سوزه تاروز قیومت (قیامت )
90-در آن خانه که بابا ناله می کرد شکایت با گلای لاله میکرد
سر بالین خود هیچ کس نمی دید بصد حسرت گیبان پاره می کرد (بکسر کاف)-----
91-دل مو (من) غم گرفته غم گرفته چو حمامی که دود و دم گرفته
که هرچند می کنم تعجیل به رفتن همین کوچ دامنم محکم گرفته
92-راه اومده یم ، تمام راه آومده یم این راه تمام خسته وزار اومده یم
مو (من) پنداشتم که مادرم برجایه حالاکه بیه( نیست ) مو به چه کار آومده یم ( امده ام )
93-دل مو چون جرس آخر صدا کرد ببین چرخ فلک با ما ( مو) چه ها کرد
مو از چرخ فلک گله ندارم که هرچه بر سرم آومد (آمد) خدا کرد ( بکسر کاف)
94-دو چشم براه در دارم خدایا عزیز ی در سفر دارم خدایا
به مو (من) می گند (می گویند ) عزیز تو می آیه به دل شوق دگر دارم خدایا
95-نوجوان مرده خبر از دل لیلی دارد ناله هایش اثر از گنبد مینا دارد
چون شب جمعه شود مادر هرمرده جوان بر سر قبر پسر شیون وغوغا دارد .-----
96-دوستان در بوستان چون عزم گل چیدن کنید اول از یاران دور افتاده ، یاد از من کنید
چون خبر ازمرگ من آید به نزدیک شما مجلسی با هم بگیرید ، شیون وماتم کنید
97-در غربت اگر درد بگیره بدن مو (من) که غسل دهد یا که ببرد کفن مو (من)؟
تابوت مرا سوی بلندی بگذارید شاید که خورد بوی وطن بر بدن مو ( من)
98-دلم تنگ است وتنگ است این دل مو (من) نه از فولاد نه از سنگ است دل مو (من)
اگر فولاد می بود می گداختم مگر شهر فرنگ است ، این دل مو (من)
99-دوستان ، همگی شما چطور دوستانید ؟عزیز مرا از سر راه بردارید !
برگرانید ، پهلوی خود بنشانید دو دیده ی روشن مرا بستانید ( بستونی)تلفظکنند .
100-دیدار تو از گل گلستان بهتر دیدار تو از ملک سلیمان بهتر !
دیدار که هر صبح ومسا ء می دیدم از کعبه واز مدینه وجان بهتر !
101-زدست که بنالم که خداکرد مرا تنها چو مرغان هوا کرد !
جدایی در میان خلق انداخت مرا از جان شیرینم جدا کرد !
102-شبا(شبها) که آتشون (آتشان) می داشته باشی (باشید ) دمادم یاد مو (من)
می کرده باشی ( باشید)
نوشتم نامه ای از پرده ی دل به پیش یکدگر می خوانده باشی (به فتح ش وسکون ی)
103-دلم زمرگ جوانان ، فغان وشین دارد فغان زمرگ غلی اکبر حسین دارد
خبر دهید جوانان اهل ایمان را که تا بپا بکنند ماتم جوانان را
که هرکه برده ، از او داغ نوجوان پسری در این مقدمه دارد زحال ما خبری .
نواهای زنانه :
104- غم نگذارد که ما بی غم نشینیم یک نفس دامن صحرا بگیرم مثل کوگ (کبک) در قفس
دامن صحرا بگیرم سر به صحرا برکنیم نه رفیق راه مانده ، نه بجان ما نفس !
105-تابوت غریبان بدم دروازه اصل ونسب غریب کسی نشناسه
گر بر سر او تاج منور باشد نام خوش او ، غریب بی کس باشد ( باشد )----
106-مآیم که بگریم که دلم خالی شو(شود) از کنج چشون(چشمان من)جوی آب جاری شو ( بضم ش)
مایم (می خواهم )که بگریم که زمین گل گرده (گردد) شاید که عزیزم به وطن راهی شو (شود)
107-آنجا که منم از غریب نام نبری ( نام نبرید) از نام بناکام غریب نام نبری ( بفتح ر وسکون ی)
مو( من ) سوخته ی راه غریبان شده یم مو سوخته را دو باره غریان نبر ی ( نبرید)
108-زدست راه غربت داد وبیداد زدست راه غربت ، ناله ی زار
نمی دونم کدوم خانه خرابی! کلید راه غربت را به مو داد؟
109-راه غربت مرا بجان آورده گوشت های مرا به استخوان آورده
بهره نخورد زخانمان وفرزند هر کس که جدایی بمیان آورده
110-آشنایی می توان کرد وجدایی مشکل است شربت روز جداییمثل زهر قاتل است
حاصل عمرم تو بودی ، ای عزیز مهربان چون تو رفتی از بر مو(من) عمر مو بی حاصل است .
111-چرا سر گشتگی را یاد کردی (کردید) مرا با ناله وفریاد کردی (کردید)
مگر مهر غلی در دل نداشتی ؟ که ایام گذشته ر(را) یاد کردی (کردید)
112-پدر خوب است ومادر خیلی بهتر نهال بی عوض باشد برادر
هزاران گر نشیند دربرابر نمیآید زهیچ یک بوی برادر !
113-برادر جان برادر جان ، برادر برادر دانه ی یاقوت خواهر
اگر خواهر بمیرد در غریبی بگیریر پایه ی تابوت خواهر
114-که خواهر بی برادر ، خوش ندارد به هر مجلس که میره (می رود ) پشت ندارد
به هر مجلس که میره ، خوار وزاره به دست ماند که پنج انگشت نداره (ندارد)
مرثیه از زبان حضرت زینب :
115-گفت : ای برادر باجان ودل برابر من بیا که مرگ حسن ریخت خاک بر سر من
بیاکه شد دل زینب زغصه ریش آخر ! بیا که کرد معاویه کار خویش آخر
هنوز هجر نبی آورد به فریادم هنوز ماتم زهرا نرفته از یادم
هنوز دیده ی خونبار در سراغ علی (ع) است هنوز لاله ی دل داغ دار داغ علی است
زمانه رخت سیه باز دربرم نکند خدانکرده فلک بی برادرم نکند......
86-آنها که دل کباب دارند مایم(ماییم) گل دسته بزیر خاک دارند مایم ( ماییم )
آنها که کنار موج دریا هستند آن گوشه نشین موج دریا مایم ( ماییم).
87-اگر درد دلم هم چین بمونه ( بماند ) یقین دارم که بر مو (من) جان نمونه (نماند )
اگر درد دلم با کوه بگویم که کوه لرزه وخلق حیرو (حیران ) بمونه (بماند).
88-دل تنگی که مو(من) دارم که داره ؟ رخ زردی که مو ( من) دارم که داره؟
سخنها می شنوم از دوست ودشمن به دل صبری که مو ( من) دارم که داره(دارد)
89-مو( من) هرچه می کنم دل را ملامت که آتش از کف پایم برآمد
که هرچند می کنم که دل نسوزه دلم می سوزه تاروز قیومت (قیامت )
90-در آن خانه که بابا ناله می کرد شکایت با گلای لاله میکرد
سر بالین خود هیچ کس نمی دید بصد حسرت گیبان پاره می کرد (بکسر کاف)-----
91-دل مو (من) غم گرفته غم گرفته چو حمامی که دود و دم گرفته
که هرچند می کنم تعجیل به رفتن همین کوچ دامنم محکم گرفته
92-راه اومده یم ، تمام راه آومده یم این راه تمام خسته وزار اومده یم
مو (من) پنداشتم که مادرم برجایه حالاکه بیه( نیست ) مو به چه کار آومده یم ( امده ام )
93-دل مو چون جرس آخر صدا کرد ببین چرخ فلک با ما ( مو) چه ها کرد
مو از چرخ فلک گله ندارم که هرچه بر سرم آومد (آمد) خدا کرد ( بکسر کاف)
94-دو چشم براه در دارم خدایا عزیز ی در سفر دارم خدایا
به مو (من) می گند (می گویند ) عزیز تو می آیه به دل شوق دگر دارم خدایا
95-نوجوان مرده خبر از دل لیلی دارد ناله هایش اثر از گنبد مینا دارد
چون شب جمعه شود مادر هرمرده جوان بر سر قبر پسر شیون وغوغا دارد .-----
96-دوستان در بوستان چون عزم گل چیدن کنید اول از یاران دور افتاده ، یاد از من کنید
چون خبر ازمرگ من آید به نزدیک شما مجلسی با هم بگیرید ، شیون وماتم کنید
97-در غربت اگر درد بگیره بدن مو (من) که غسل دهد یا که ببرد کفن مو (من)؟
تابوت مرا سوی بلندی بگذارید شاید که خورد بوی وطن بر بدن مو ( من)
98-دلم تنگ است وتنگ است این دل مو (من) نه از فولاد نه از سنگ است دل مو (من)
اگر فولاد می بود می گداختم مگر شهر فرنگ است ، این دل مو (من)
99-دوستان ، همگی شما چطور دوستانید ؟عزیز مرا از سر راه بردارید !
برگرانید ، پهلوی خود بنشانید دو دیده ی روشن مرا بستانید ( بستونی)تلفظکنند .
100-دیدار تو از گل گلستان بهتر دیدار تو از ملک سلیمان بهتر !
دیدار که هر صبح ومسا ء می دیدم از کعبه واز مدینه وجان بهتر !
101-زدست که بنالم که خداکرد مرا تنها چو مرغان هوا کرد !
جدایی در میان خلق انداخت مرا از جان شیرینم جدا کرد !
102-شبا(شبها) که آتشون (آتشان) می داشته باشی (باشید ) دمادم یاد مو (من)
می کرده باشی ( باشید)
نوشتم نامه ای از پرده ی دل به پیش یکدگر می خوانده باشی (به فتح ش وسکون ی)
103-دلم زمرگ جوانان ، فغان وشین دارد فغان زمرگ غلی اکبر حسین دارد
خبر دهید جوانان اهل ایمان را که تا بپا بکنند ماتم جوانان را
که هرکه برده ، از او داغ نوجوان پسری در این مقدمه دارد زحال ما خبری .
نواهای زنانه :
104- غم نگذارد که ما بی غم نشینیم یک نفس دامن صحرا بگیرم مثل کوگ (کبک) در قفس
دامن صحرا بگیرم سر به صحرا برکنیم نه رفیق راه مانده ، نه بجان ما نفس !
105-تابوت غریبان بدم دروازه اصل ونسب غریب کسی نشناسه
گر بر سر او تاج منور باشد نام خوش او ، غریب بی کس باشد ( باشد )----
106-مآیم که بگریم که دلم خالی شو(شود) از کنج چشون(چشمان من)جوی آب جاری شو ( بضم ش)
مایم (می خواهم )که بگریم که زمین گل گرده (گردد) شاید که عزیزم به وطن راهی شو (شود)
107-آنجا که منم از غریب نام نبری ( نام نبرید) از نام بناکام غریب نام نبری ( بفتح ر وسکون ی)
مو( من ) سوخته ی راه غریبان شده یم مو سوخته را دو باره غریان نبر ی ( نبرید)
108-زدست راه غربت داد وبیداد زدست راه غربت ، ناله ی زار
نمی دونم کدوم خانه خرابی! کلید راه غربت را به مو داد؟
109-راه غربت مرا بجان آورده گوشت های مرا به استخوان آورده
بهره نخورد زخانمان وفرزند هر کس که جدایی بمیان آورده
110-آشنایی می توان کرد وجدایی مشکل است شربت روز جداییمثل زهر قاتل است
حاصل عمرم تو بودی ، ای عزیز مهربان چون تو رفتی از بر مو(من) عمر مو بی حاصل است .
111-چرا سر گشتگی را یاد کردی (کردید) مرا با ناله وفریاد کردی (کردید)
مگر مهر غلی در دل نداشتی ؟ که ایام گذشته ر(را) یاد کردی (کردید)
112-پدر خوب است ومادر خیلی بهتر نهال بی عوض باشد برادر
هزاران گر نشیند دربرابر نمیآید زهیچ یک بوی برادر !
113-برادر جان برادر جان ، برادر برادر دانه ی یاقوت خواهر
اگر خواهر بمیرد در غریبی بگیریر پایه ی تابوت خواهر
114-که خواهر بی برادر ، خوش ندارد به هر مجلس که میره (می رود ) پشت ندارد
به هر مجلس که میره ، خوار وزاره به دست ماند که پنج انگشت نداره (ندارد)
مرثیه از زبان حضرت زینب :
115-گفت : ای برادر باجان ودل برابر من بیا که مرگ حسن ریخت خاک بر سر من
بیاکه شد دل زینب زغصه ریش آخر ! بیا که کرد معاویه کار خویش آخر
هنوز هجر نبی آورد به فریادم هنوز ماتم زهرا نرفته از یادم
هنوز دیده ی خونبار در سراغ علی (ع) است هنوز لاله ی دل داغ دار داغ علی است
زمانه رخت سیه باز دربرم نکند خدانکرده فلک بی برادرم نکند.......
نواهایی کهذیلا خواهم نوشت : توسط بانو ک کبری صبوری نقل شده است که مادرش معصوم کوچی هم از نواخوانان معروف کوچ هستند وهنوز هر دو بزرگوار زنده هستند . والبته خاله کبری صوری بنام فاطمه نساء کوچی که در سال 1373 فوت نموده است هم از نواخوانان وذاکران معروف روستای کوچ بوده است وکبری صبوری ، این نواهارا از مادر وخاله اش یاد گرفته است واما نواها:
116-موهای ترا داغ پریسان دارد داغ تو مرا بی سر وسامان دارد
آیم بسر خاک تو بسیار بگریم شاید که ترا خاک پشیمان دارد
117-آیم بسر خاک تو روزی صد وبیست چشمان سر خاکتو بر مو مگریست
خود می دانی که از طاقت تو بی صبرم مادر تو خود می دانی که سوخته ی داغ تو کیست !
118-گردر خوابی تا ترا بیدار کنم گر در عرقی تا عرقت پاک کنم
درزیر عرق قطره ی آبی طلبی تا کور شوم قطره ی آبی به تو دم ( دهم )
119-تورا داشتم زمادر یادگاری گهی انگشتری ، گه گوشواری !
گهی بوسم گهی بر دیده گذارم که تا شاید دلم گیره قراری
120-چه شده مادر کلان ترم اول کعبه ، دوم تاج سرم
شما مردم نمی دانید بدانید مادر مرا داشته بجای پدرم ----
121-هلا مادر که وقت خیر واشد گل ونار وبهی از هم جدا شد
گل نار وبیهی ، نارنج خوش بو جدایی که به تکمیل خدا شد
122-در آن خانه که بابا ناله میکرد سفارش با گلای لاله میکرد
سر بالین خود هیچ کس نمی دید هزارارمان گریبان پاره می کرد
123-شما که امدید به پرسه ی ما به خورسندی ، دل رنجیده ی ما
شما که اومدید اخلاص خوانید قدم های شما رو دیده ی ما
124- یاد آن روزی که باهم سر سفره بودیم با هم سخنان نیک وبد گفته بودیم
نیک گفته بودیم ونیک اشنفته بدیم ایا سخن از جدایی کی گفته بدیم
125-در شب قتل حسین دیده ی گریان زینب داشت اندیشه ی فردای یتیمان زینب
چون خم زلف رسای علی اکبر خوابید سر شب تابه سحر خواب پریشان می دید ----
126- زینب به سکینه گفت که ای مونس جان چاک است ،چرا/ پیرهنت را دامان ؟
گفتا که نشانی یتیمان است این ! دردی است یتیمی که ندارد درمان
127-زینب به سکینه گفت که ای غمدیده چاک است چرا پیرهنت تا سینه ؟
گفتا که نشانه ی یتیمان است این چشمی که پدر بزیر خنجر دیده !
128-دل گرفته ی ما سخت مشکلی دارد نمرده ای دل قاسم ، عجب دلی دارد
کسی که مرده از آن داغ نوجوان پسری دراین مقدمه دارد زحال ما خبری
129- شما که آمدی ، رنجیده شده پای شما گل میریزد برقد وبالای شما
وزدور دهن می خوام، وز نقره زبان تا ور گوید عرض قدمهای شما !
130-آن جا که ترا کشتند چه بیدادی بود نه بانگ نماز ونه مسلمانی بود
آن جاکه ترا کشتند ، مادر نبود دستهای تو در حنای دامادی بود ----
131-آن جا نبودم که نقره پاشان کنم آنجا نبودم که جان به قربان کنم
آن جا نبودم ، بار سفر می بستی شاید که ترا زآن سفر پشیمان کنم
132-شما در غم چه ها کردی که مو همچون کنم نافه ای چون شیرین بر ترمه ات قربان کنم
هر چه که آید زدستم آن کنم در حکم خدا چاره ندارم ، چه کنم ؟
133-تابوت مرا بلند تر از باد کنی( کنید) تابوت مرا زچوب شمشاد کنی ( کنید )
تابوت مرا قدم قدم بگذارید در هر قدمی هزار فریاد کنی(کنید )ب ضم ک وفتح ن وسکون ی
134-افسوس که روح در بدن نیست مرا کردم سفری که آمدن نیست مرا
یاران وبرادران مرا یاد کنید با فاتحه ای روح مرا شاد کنید
135-چه شد مادر که با ما مهربان بود چو چتری بر سر ما سایه بان بود
کشیدند چتر دولت بر سر ما به قبرستان سپردند مادر ما ----
136- ما غمزده ها غمزده ای می طلبیم در کوه فرات خانه ای می طلبیم
در کوه فرات خانه ای نیست مرا مجنون شده ایم بهانه ای می طلبیم
137-بدیدم که گل از گلزار می رفت دو شمع نقره از بازار می رفت
هنوزخواستم جلوی خویش گیرم بدیدم که گل از دنبال می رفت
138-نارنج وترنج نورسید مادر ای اطلس سبز نورسید مادر
حالاکه بعقل خود رسیدی مادر تو مرغ شدی وبر پریدی مادر
139-ای کرببلا خانه خرابم کردی مهمانی ظلم بی حسابم کردی
در کرببلا بود مرا یک پسری بردی پسرم ودل کبابم کردی
140-در خانه دارم ناله های زار تو بریده دارم بقچه ها بر قد وبالای تو
بخدا زار می گردم که نبینم داغ تو با دو چشم خود بدیدم خاک در بانهای تو ----
141-نویسم نامه ای از بی نوایی ببندم بر پر مرغ هوایی
ببر ای مرغ به دست مادرم (دلبرم) ده بگو صد داد وبیداد از جدایی
142-بیا مادر بیا از مو(من) خبر گیر مو بیمارم سرم از غم بدر گیر
اگر روزی سرا غ مو بیایی سرای آخری را در نظر گیر
143-یتیمی درد بی در مان یتیمی یتیمی خواری دوران یتیمی
الهی طفل بی بابا نگردد اگرگردد دراین دنیا نگردد
144-درآن خانه که مو بیمار باشم غریب وناتوان وزار باشم
نبشد بر سر مو قوم وخویشی میان دوست ودشمن خوار باشم
145-زمانه رو به آبادی نداره دلی که غم گرفت شادی نداره
همان طفلی که نو آمد بدنیا زدست مرگ آزادی نداره---
146-شما که آومدید سر دار مایید چو شر بت بر لب بیمار مایید
شماکه آمدید باشید سلامت در این ماتمسرا ، غمخوار مایید
147-اگر ایام پیشتر را کنم یاد رگان جان مو ( من ) آید بفریاد
رگان جان مو از هم بسوزد شود خاکستر وخاکش برد باد
148-اسم دایی مبرید که ضررداره جانم مو( من) از غم دایی ، مرده ی قبرستونم ( قبرستانم)
شی گریان وروز سراغ پرسونم ( پدسانم) شاید که از غم دایی ، بر آید جونم (جانم)
149-برای دایی ( عمو ) جان میدهم مو(من) برای دایی ام( عمویم ) ایمان میدهم مو ( من)
همان کاغذ که از پیش دایی ( عمو) بیاید به آن ملک سلیمان می دهم مو( من)
150-شما پدارید که عمویم ( دایی ام) شده فراموش اگر اسمش برند خونم زند جوش
چشمان روشن مو (من) کور گردد اگر یک دم کنم آن را فراموش!-------
151- بیا از در درآ مهمان من شو نمک پاش دل بریان من شو
که روشنایی رفته از چشا مو ( چشمهایم ) بیا روشنایی چشمان من شو
152-امروز شمارا در مصیبتها می بینم شمارا در محنت تنها می بینم
دراین داغ شما ما هم شریکیم در این ماتم سرا همرا یک جا می بینم
153-در سرای دایی که رسیدم سلام کردم علیکی نشنیدم
به هر خاکی که دایی پانهاده به مثل تو تیا در پشمم کشیدم
154-دو تا بلبل زدست ما رها شد یکی مشکل ، یکی مشکل گشا شد
یکی در باغ شاهان جا گرفته یکی جارو کش امام رضا شد
155-کفتر بسر مو هوا کرد وبرفت روی به مشهد وامام رضا کرد وبرفت
خواستم که اورا زآب دیده برگردانم از آب دو دیده آشناکرد وبرفت ----
156-رفتم به غریبی که بسازم خانه از آب دو دیده ها نویسم نامه
این هم نامه ، این هم جواب نامه از بر گشتنم دگر خدا می دانه(می داند)
157-دلم از راهدور آزار داره (دارد) بروی سینه زخم مار داره
که مرهم می گذارم ، به نمی شه (نمی شود ) دلی که آرزوی دیدار داره
158-زدست دیده ودل هردو فریاد که هرچه دیده بیند ،دل کند یاد
بسازم خنجری نشش ، زپولاد زنم بردیده تا دل گردد آزاد
159-هر آن کس عاشقه ، از جان نترسد زبند کنده وزندان نترسد
دل عاشق بود گرگ گرسنه که گرگ از هی هی چوپان نترسد
160-آز آن روزی که مارا آفریدی بغیر از معصیت ف چیزی ندیدی
خداوندا بحق هشت وچارت زمو ( من) بگذر ، شتر دیدی، ندیدی!---
161-خدایا داد ازایت دل داد ازاین دل ددد که مو یک دم نگشتمشاد ازاین دل
چو فردا داد خواهان داد خواهند بگویم صد هزاران داداز این دل
162- مرا نه سر نه سامان آفریدند پریشان وپریشان آفریدند
پریشان خاطران رفتند درخاک مرا از خاک ایشان آفریدند
163-سری دارم که سامانش نمی بود غمی دارم که پایانش نمی بود
اگر باور نداری سوی من آی ببین دردی که درمانش نمی بود !
164- بود درد مو و درمانم از دوست بود وصل من وهجرانم از دوسن
اگر قصابماز تن وا کند پوست جدا هرگز نگردد جانم از دوست !
165- بپوشم شال وبفروشم قدک را بنازم گردش چرخ فلک را
بگردم آب دریاها سراسر ببرم هر دو دست بی نمک را ----
166-باز گو از قاسم ودامادیش از حنا بندان وعیش وشادیش
عیش قاسمشد مبدل با عزا بسته شد ازخون حنا بر دست وپا
باز گو میر علمدارت چه شد ای برادر ! یار وغمخوارت چه شد
قطع شد دست علمدار حسین کشته شد یاران بصد افغان وشین
باز گواز عمه ها وخواهران این سفر غزت دارند یا خوار وذلیل ؟
عمه ها وخواهرانت خواروزار چون اسیران فرنگ وزنگبار
جملگی بر ناقه ی عریان سوار (( واحسینم واحسینم واحسین )). عبارت واحسینم در چایان هر بیت در نوحه ی با توسط کل زنان حاضر در مجلس عزا تکرار وپی خوانی دسته جمعی می شود وزنان بر سر وسینه می زنند و زن خواننده اصلی بیت بعد را می خواند وباز میان بند یا همان عبارت داخل گیومه را تکرار می کنند .واما یک نوحه دیگرکه توسط زن ذاکر اهل بیت در مجلس عزا خوانده می شود وبقیه زنان ضمن همراهی او بر سر وسینه می زنند ویا بر سر خویش می زنند که اصطلاحا به آن سر واکردن ویا سر وازدن می گویند :
خواننده : خوش آمدید عزیزان دیر آمدید رفیقان گویا که از غریبان سیر امدید عزیزان
ای داد از غریبی فریاد از غریبی ( این عبارت دسته جمعی تکرار می گردد وبر سروسینه می زنند )
ای چرخ بی مروت افتاده ام به غربت غربت باما چه ها کرد بی خویش را قربان کرد
مارا زهم جدا کرد( ای داد از غریبی بی داد از غریبی ) دسته جمعی خوانند
از جور اهل کینه یتیم شده سکینه تاب قفس ندارم رحمی کن بحالم ای پادشاه علم
یاران دیدید چه ها شد طوفان بکربلاشد ( ای داد از غریبی بیداد از غریبی )
در کربلا خروشان ابر عزا بپا شد ما ها سیه پوشانیم یا فاطمه کجایی آسوده دل چرایی ؟
مگر تو در بهشتی آیا خبر نداشتی که کشته شد حسینت ضیاء نور عینت از غرفه سر بدر کن بر کشته ها نظر کن تا کشته ها ببینی زهرا به محشر آمد با حوریان سیه پوش
( ای داد از غریبی بیداد از غریبی= دسته جمعی خوانند )
پیراهن حسین را افکنده بر سر دوش ای شاه اگر ترا هست عقل وصیانت وهوش
حال حسین واصحاب یک دم مکن فراموش
ای داد از غربی بیداد از عریبی ( دسته جمعی خوانند واین نوع نوحه سرایی